Last updated on Ağustos 29th, 2024 at 03:10 pm
Çek nasıl yazılır, biliyor musunuz? Kredi kartları ve mobil ödemeler çağında, Remitly gibi dijital hizmetler aracılığıyla para transferi yapmak çok kolay. Bununla birlikte, bazı işlemler için nakit veya çek kullanmak gerekebilir. ABD’de ya da Kanada’da çek yazmayı öğrenmek istiyorsanız hemen yazımızı inceleyin.
6 Adımda Çek Nasıl Yazılır?
- Tarih atın: Geçerli tarihi sağ üst köşeye yazın.
- Alıcının Adı: “Şunun Adına Öde” etiketli satıra alıcının adını yazın.
- Rakamlarla Tutar: Dolar işaretinin yanındaki kutuya tutarı sayısal olarak yazın.
- Sözcüklerle Tutar: Alacaklının adının altındaki satıra tutarı kelimelerle yazın.
- Not (İsteğe Bağlı): Kayıtlarınız için not satırına bir not veya referans ekleyin.
- İmzalayın: Sağ alt satıra imza atmayı unutmayın.
Çek Türleri
ABD’de seyahat çekleri, kasiyer çekleri gibi birçok çek türü vardır ancak kişi olarak sizin, genelde kişisel çek yazmanız gerekebilir.
Kişisel çeklerde, ödeme tutarı ve alıcının adı gibi bilgileri sizin doldurmanız gerekir.
Diğer yandan, kişisel çek dışındaki çek türlerinde doldurulması gereken bölümleri genelde bankanız veya finans kurumunuz tamamlar. Bu durumda çeke imza atmanız gerekecektir. Ayrıca banka memuru veya kasiyer ayrıntıları ve hesabınızda çek için yeterli para olup olmadığını kontrol eder.
Kişisel Çek Nasıl Yazılır?
Kişisel çek yazmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
1. Çekin sağ üst köşesine tarihi yazın.
Çekin sağ üst köşesindeki tarih satırına güncel tarihi yazmanız gerekir. Bankalar altı aydan daha eski çekleri kabul etmeyebilir, bu nedenle tarihin doğru olması son derece önemlidir. ABD’de, Uniform Commercial Code (UCC) başlığı altındaki yasaların çekler ve ticaretle ilgili birçok konuyu kapsadığını bilmelisiniz.
Bazı durumlarda ileri tarihli çek yazmanız gerekebilir. Bu durumda, ileri tarihli bir çekin yalnızca üzerinde belirtilen tarihten sonra nakde çevrilebileceğini lütfen unutmayın. Bazı şirketler bu nedenle ileri tarihli çekleri kabul etmeyebilir.
Çekin sağ üst köşesine ay, gün ve yılı doğru yazdığınızdan emin olun. Tarih yanlış veya okunaksızsa alacaklı, çeki nakde çeviremeyebilir. Bu durumda, bankanız veya kredi birliğiniz çeki iade ederek sizden ücret talep edilebilir.
2. Alacaklının adını ekleyin.
Çekin ilk satırında “Pay to the order of________” ibaresini göreceksiniz. Bu bölüme çeki nakde çevirecek kişi veya işletmenin adını yazmalısınız.
Paranın banka hesabına veya kredi birliği hesabına yatırılabilmesi için alıcının adı çek üzerinde yer almalıdır. Alıcının parayı başarılı bir şekilde çekebilmesi için bu alana tam adı açık bir şekilde yazdığınızdan emin olun.
Bir işletmeye ödeme yapıyorsanız bu alanda kuruluşun tam adını kullanmalısınız. Bu alana tam olarak ne yazacağınızı belirlemek için faturaya bakabilirsiniz.
Diğer yandan adı hatasız yazmak da önemlidir. Bu nedenle ilgili alana gerekli adı yazarken dikkatli olmanızı öneririz.
3. Çek tutarı alanına rakamı yazın.
Ardından çekin sağ tarafındaki küçük kutuyu doldurmanız gerekecektir. Bu alana toplam ödeme tutarını sayıyla (örn. 1, 2, 3, vb.) girin. Bazı çeklerde dolar işareti vardır, bazılarında ise yoktur. Eğer dolar işareti yoksa çeke dolar işareti eklemek zorunda değilsiniz.
Para çekme işleminde herhangi bir hata olmaması için sayıyı ondalık hâlinde doğru şekilde yazdığınızdan emin olun.
Herhangi bir sahtekârlığı önlemek için, sent içermeyen bir çek yazıyorsanız sayısal dolar tutarına “.00$” ifadesini ekleyin. Örnek olarak, 100 $ yerine 100.00 $ yazın. Böylelikle kötü niyetli biri çekteki dolar tutarına sıfır ekleyemeyecektir.
4. Tutarı kelimelerle yazın.
Alacaklı satırının hemen altında, sağında “dolar” kelimesi bulunan boş bir satır vardır. Bu alana, çekin dolar tutarını kelimelerle yazın.
Örneğin, çekinizin tutarı 142.57 $ ise bu alana “One hundred forty-two and 57/100” yazmalısınız. Çekinizin tutarı çift sayı ise atlanan sent olmadığını açıklığa kavuşturmak için bu alana “00/100” ifadesini eklemelisiniz.
Neden çek tutarını iki kez yazmak zorundasınız? Bunun nedeni, çekin doğru tutarda olduğundan emin olmaktır. Tutar kutusundaki rakam, harflerle yazılan tutardan farklıysa alıcı çeki nakde çeviremeyecektir.
Bu satırın sağında, üzerinde bir çizgi bulunan 100 sayısını da görebilirsiniz. Çekinizde ilgili alanda bu sayı varsa kuruş kısmını doların kesri oalcak şekilde yazabilirsiniz. Çift tutarlar içinse buraya “00” ifadesini girebilirsiniz.
5. Çeki imzalayın.
Çekin sağ alt köşesinde boş bir satır göreceksiniz. Bu alan, imzanız için ayrılan yerdir. Bir çek ancak altında geçerli bir imza varsa nakde çevrilebilir, bu nedenle imzanın açık ve okunaklı olduğundan emin olmalısınız.
Vadesiz hesabınızı açtığınız sırada, banka memuru veya müşteri hizmetleri temsilcisi muhtemelen size imza kartı adı verilen bir belge imzalatmıştır. Güvenlik amacıyla, çekinizde bu imzanın aynısını kullanmanız gerekecektir.
Örneğin, imza kartına “Murat Koraylı” yazdıysanız çekinizi aynı şekilde imzalarsınız. Bunun yerine “Koraylı Murat” yazarsanız banka, çeki iade edebilir.
Bazı durumlarda, örneğin hesap ortaksa ya da ticariyse çekte birden fazla kişinin imza yetkisi olabilir.
Hesaptaki isimler “Murat Koraylı or Ayse Koraylı” gibi “or” kelimesiyle ayrılmışsa çeki yalnızca bir kişinin imzalaması yeterli olacaktır. “Murat Koraylı and Ayse Koraylı” gibi “and” kelimesiyle ayrılmışsa hesaplarda her iki kişinin de imzası gerekir.
6. Not bölümüne notlarınızı yazın.
Çekin sol tarafında yer alan not bölümünün doldurulması, alacaklının herhangi bir talebi yoksa sizin isteğinize bağlıdır.
Burada yer alan not, alıcının gelen ödemeleri takip etmesine yardımcı olabilir. Ayrıca bu alandaki notlarınız size kayıt tutarken yardımcı olabilir. Örneğin, çekin ne için olduğuna bağlı olarak bu alana “Haziran kirası / June rent”, “araba depozitosu / car deposit” veya “doğum günü hediyesi / birthday gift” gibi notlar yazabilirsiniz.
Çekin arkasını boş bırakın. Çeki ciro etmek için alacaklının çekin arkasına kendi adını yazması gerekecektir.
7. Her şeyi iki kez kontrol edin.
Kâğıt çeklerdeki tüm bilgileri iki kez kontrol edebilir, böylece ödemenizin sorunsuz bir şekilde gerçekleşeceğinden emin olabilirsiniz. Lütfen çek kontrolü için şu adımları takip edin:
- Tarih doğru mu? İleri tarihli bir çek yazmadığınız sürece, tarih satırında bugünün tarihi görünmelidir.
- Sayıyla belirtilen tutar ve yazılı tutar eşleşiyor mu? Yazılı tutar, sağ tarafta yer alan tutarla eşleşmelidir.
- Çek doğru kişiye mi ödenecek? Ödeme yapmak istediğiniz kişi veya kuruluşun adını doğru yazdığınızdan emin olun.
- Bir nota ihtiyacınız var mı? Not doldurmak genellikle isteğe bağlıdır, bu nedenle gerekiyorsa bir not ekleyin.
- İmzaladınız mı? İmzanızın sağ alt satırda bulunduğundan emin olun.
8. Çeklerinizi takip edin.
Bir çek yazdıktan sonra, harcamaları takip etmek için başka bir yönteminiz yoksa, işlemi hemen çek defteri kayıtlarınıza ekleyebilirsiniz.
Çek defterinizin arkasında, bir çek kayıt alanı göreceksiniz. Bu alana ne için çek yazdığınızı kaydedebilirsiniz. Çek numarasını, çek tutarını, alacaklıyı ve çekin tarihini yazarak kaydınızı tamamlayın. Böylece bütçenizi ve kişisel mali durumunuzu kolayca takip edebileceksiniz.
Online bankacılık, çeklerinizi takip etmenize de yardımcı olabilir. Birçok bankacılık uygulaması, bozdurulduktan sonra çeklerinizin taranmış bir görüntüsünü görmenize olanak tanır. Alıcı çeki nakde çevirdikten sonra, hesap hareketlerinizde bu kaydı bulabilirsiniz.
Bakiyenizi düzenli şekilde kontrol etmek için çek defteri kayıt alanına aşağıdaki bilgileri de ekleyebilirsiniz:
- ATM’den para çekme ve yatırma
- Doğrudan para yatırma işlemleri
- Diğer mevduatlar
- Banka kartı ödemeleri ve banka kartı kredileri
- ACH transferleri, banka havaleleri ve çevrim içi fatura ödeme işlemleri gibi elektronik ödemeler
- Bankanızın kestiği ücretler
Çek defterinizi her ay banka ekstrenizle karşılaştırabilir, böylece varsa hataları tespit edebilirsiniz.
Bir çekin üzerinde hangi bilgiler vardır?
Çok çeşitli çek türleri vardır ancak çoğunda ortak olan bölümler şunlardır:
Yönlendirme numarası
Çekin altında bulunan yönlendirme numarası bankanızı tanımlar, böylece alıcı banka fonları alabilir.
Hesap numarası
Çekin alt kısmında yer alan hesap numarası sizin hesabınızı tanımlar. Banka, çek ibraz edildiğinde hangi çek hesabını borçlandıracağını bu hesap numarası sayesinde bulacaktır.
Banka adı ve adresi
Bankanızın veya kredi birliğinizin adı ve adresi, ödeme tutarını kelimelerle yazdığınız satırın altında görünecektir.
Kontrol numarası
Sağ üst köşede ve alt kısımda bulunan çek numarası, çekleri kolayca tanımlamanızı sağlar.
Amerikan Bankacılık Birliği numarası
Sağ üstte yer alan Amerikan Bankacılık Birliği (American Banking Association) yani ABA numarası bankanızı tanımlar.
Hesap sahibinin adı ve adresi
Çoğu çekin sol üst köşesinde hesap sahibinin adı ve adresi yer alır. Hesap açarken aldığınız başlangıç çekleri ve bankadan aldığınız karşı çekler ise istisnadır.
Bir çek nasıl ve neden geçersiz olur?
Bazen bir çeki geçersiz kılmanız gerekebilir.
Karşılıksız çek nedir? Basitçe iptal ettiğiniz bir çektir, bu yüzden de nakde çevrilemez. Boş bir çeki veya doldurduğunuz ancak kullanmamaya karar verdiğiniz bir çeki geçersiz kılabilirsiniz.
Şöyle bir durum hayal edin: Doğrudan ödeme almanızı gerektiren yeni bir işe başladınız. İşvereniniz yönlendirme numarası ve hesap numarasını görmek için sizden geçersiz bir çek isteyebilir.
Farklı bir ülkeye taşınırken çalışma koşullarıyla ve asgari ücretle ilgili sorularınız olabilir. Dilerseniz Amerika Birleşik Devletleri’nde asgari ücretle ilgili yazımızı inceleyebilirsiniz.
Bu arada, bir çeki doldururken hata yaparsanız onu geçersiz kılabileceğinizi unutmayın. Üzerinde hata olan bir çeki düzeltmeye çalışmak yerine onu geçersiz kılabilir veya imha edebilirsiniz.
Geçersiz bir çek oluşturmak için, imza satırının, tarih satırının ve çek tutarının girildiği küçük kutuların üzerlerini çizin. Ardından, çeki kullanılamaz hâle getirmek için çekin karşısına büyük harflerle “VOID” yazın. Böylece hiç kimse bu çeki kullanamaz veya nakde çeviremez.
Çeki geçersiz kılarak kendinizi dolandırıcılıktan korumuş olursunuz. Çeki geçersiz kıldıktan sonra, takip edebilmek için çek defterinize not alın.
Çalışanınıza veya bir başkasına asla boş çek vermeyin. Herhangi biri boş bir çeki doldurabilir ve nakde çevirebilir.
Çekler nasıl sipariş edilir?
Çek hesabınızla ilişkili çekleri doğrudan bankanız aracılığıyla sipariş edebilirsiniz. Siparişi yerel şubenize şahsen veya çevrim içi olarak verebilirsiniz.
Çoğu durumda, bankacılık kurumunuz çek defterlerinizin maliyetini çek hesabınızdan düşecektir.
Birçok banka üçüncü taraf bir çek tedarikçisi ile çalışır. Bu nedenle çek defterinizde, yeniden sipariş verdiğinizde gereken iletişim bilgilerini içeren bir bilgi sayfası bulunur.
Bakiyenizi Nasıl Kontrol Edersiniz?
Bakiyenizi çevrim içi olarak, bir mobil uygulama aracılığıyla ya da çek defterinizden kontrol edebilirsiniz.
Çek hesabı bakiyeniz bir çeki karşılamaya yetmiyorsa ne olur?
Birine karşılayamayacağınız bir çek verirseniz iki olasılıktan biri söz konusu olacaktır:
İlk olarak, bankanız çeki “yetersiz bakiye” veya NSF olarak işaretleyebilir ve alacaklıya geri gönderebilir. Bu durumda banka sizden bir ücret talep edebilir, alacaklının bankası da muhtemelen ücret talep edecektir.Bu durumda alacaklı, söz konusu ücreti size yansıtabilir.
NSF olarak iade edilen bir çek bazen karşılıksız çek olarak adlandırılır.
Hesabınızda yeterli bakiye olmadan bir çek yazarsanız olabilecek ikinci şey, bankanın çeki ödemesi ve hesabınızdan fazla para çekmesidir. Alıcıdan herhangi bir ücret talep edilmeyecektir ancak hesabınız eksiye düştüğü için muhtemelen sizin kredili mevduat ücreti ödemeniz gerekir.
Bazı bankalar ve kredi birlikleri, hesabınızdan bir hafta gibi belirli bir sürede fazla para çekilmesi durumunda günlük limit aşım ücreti alacaktır. Bu nedenle bankanın ücretleri hızla artabilir ve ödenmesi zor hâle gelebilir.
Mobil Uygulama ile Para Gönderin
Çek yazmayı bilmek faydalı bir kişisel finans becerisidir. Ancak çevrim içi para göndermenin genelde daha hızlı ve kolay bir yöntem olduğu bir gerçek. Ayrıca seyahat çekleri ve havaleler hariç diğer ödemeler söz konusu olduğunda başka bir ülkede çek bozduramazsınız. Yurt dışına para göndermek için Remitly gibi bir para transferi hizmeti kullanmanız gerekecektir.