Türk vatandaşlığı almak sadece bir kimlik değişikliği anlamına gelmez, aynı zamanda Türkiye’ye ait olma duygusunu ve vatandaşlık haklarını da beraberinde getirir. Tabii ki her ülkede olduğu gibi Türkiye’de de vatandaşlık kazanmak için karşılamanız gereken bazı şartlar var. Sizin de kafanızda “Türkiye’de vatandaşlık nasıl alınır?” sorusu varsa, kapsamlı Türk vatandaşlığı kazanımı rehberimizi incelemeden vatandaşlık başvuru süreci içerisine girmeyin!
Türk vatandaşlığı almak, Türkiye’ye yerleşmek isteyenlerin en büyük hayallerinden biri. Peki, bu hayaller nasıl gerçeğe dönüşebilir?
Türk vatandaşlığı başvurusu nasıl yapılır? Türkiye vatandaşlık şartları nelerdir? Bu yazımızda Türkiye vatandaşlık başvurusu süreçlerini adım adım inceleyecek, soy bağıyla hak edilenden yatırım yoluyla kazanılan vatandaşlığa kadar tüm seçenekleri detaylı bir şekilde ele alacağız. Yavru vatan Kıbrıs vatandaşlığına geçmek için gerekli şartların neler olduğunu ise ayrıca buradan öğrenebilirsiniz.
Kimler Türk Vatandaşı Olabilir?
Türk vatandaşlığı şartları, doğumla veya sonradan kazanılan haklarla çeşitlendirilmiştir. 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, hem soy bağına dayanan doğal vatandaşlık hakkını hem de uzun süreli ikamet, evlilik veya yatırım gibi belirli kriterleri karşılayan yabancıların vatandaşlık başvurusu yapmalarını mümkün kılar.
Ayrıca Türkiye’ye bilimsel, teknolojik, ekonomik ya da kültürel katkıda bulunanlar için istisnai vatandaşlık hakkı da tanınmıştır.
Temelde 2 şekilde Türk vatandaşı olunabilir: Doğumla veya sonradan.
Şimdi bakanlıkça belirlenmiş Türk vatandaşlığı şartları hakkında bilgi sahibi olmak için bu yolları detaylıca inceleyelim.
Doğumla Vatandaşlık Kazanımı
Türkiye’de doğumla vatandaşlık kazanımı, soy bağı esasına dayanır. Yani, bir kişinin Türk vatandaşı olması için doğum anında annesinin veya babasının Türk vatandaşı olması yeterlidir. Doğum yeri, vatandaşlık hakkı kazandırmaz. Bu, şu anlama geliyor: Annesi veya babası Türk vatandaşı olmayan ancak Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde doğan kişiler vatandaşlık hakkı kazanmaz. Öte yandan annesi veya babası Türk vatandaşı olup yurt dışında doğan kişiler doğumla Türk vatandaşlığı kazanımı hakkına sahiptirler.
- Soy Bağı Esası: Anne veya baba Türk vatandaşı ise çocuk doğduğu andan itibaren Türk vatandaşı olur.
- Nüfus Kütüğüne Tescil: Türk vatandaşı anne ya da babadan doğan çocuklar, nüfus kayıtlarına tescil edilmezse, 18 yaşından sonra bakanlık incelemesiyle vatandaşlıkları tescil edilebilir.
Sonradan Vatandaşlık Kazanımı
Doğumla Türk vatandaşı olamayan kişilerin çeşitli yollarla da Türkiye vatandaşlık başvurusu yapması mümkün.
Türkiye’de uzun süreli ikamet, Türk vatandaşıyla evlilik ve belirli miktarda yatırım yapmak bu yollardan en yaygın olanları.
Ayrıca, özellikle bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel ve sanatsal alanlarda Türkiye Cumhuriyeti’ne olağanüstü bir hizmet veren ya da vereceği düşünülen kişilerin istisnai yollarla Türk vatandaşlığı kazanma hakkı da bulunuyor.
- Vatansız Kişi veya 5 Yıl İkamet: Türkiye’de, vatansız kişi kimliğiyle ya da ikamet izniyle 5 yıl kesintisiz kalanlar, vatandaşlık için başvurabilir. Ancak Türkçe bilmek, iyi ahlaka sahip olmak ve genel sağlık açısından uygun olmak gibi ek şartlar da gereklidir.
- Türk Vatandaşı ile Evlilik: Bir Türk vatandaşıyla en az 3 yıldır evli olanlar, vatandaşlık başvurusu yapabilir. Başvuru sonrası eşin ölmesi durumunda aile birliği şartı aranmaz. Yani eşin vefatı halinde bile başvuru yapılabilir. Evlilik yoluyla Türkiye’ye yerleşmeyi ve Türk vatandaşlığı almayı düşünüyorsanız önce “Türk Vatandaşlarıyla Evlenen Yabancılar İçin Oturma İzni Rehberi” başlıklı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.
- Yatırım Yoluyla Vatandaşlık: Belirli miktarda sabit sermaye yatırımı, taşınmaz satın alımı, istihdam yaratma, bankada döviz bulundurma, devlet borçlanma aracı satın alma veya belirli fonlara katılma gibi şartlardan birini yerine getiren yabancılar yatırım yoluyla vatandaşlık hakkı kazanabilir. (Bu konuya birazdan daha detaylı değineceğiz.)
- İstisnai Durumlar: Milli güvenlik ve kamu düzenine aykırı bir durumunuz yoksa, İçişleri Bakanlığı’nın teklifi ve Cumhurbaşkanı’nın onayı ile istisnai olarak Türk vatandaşlığı kazanılabilir.
Yatırım ile Türkiye Vatandaşlığı Alma Yolları
Yatırım yoluyla vatandaşlık kazanma, son yıllarda hem Türkiye’de yatırım yapmak isteyen hem de Türkiye ile daha güçlü bağlar kurmayı hedefleyen yabancılar için cazip bir seçenek.
Türkiye Cumhuriyeti, belirli ekonomik kriterleri yerine getiren yabancılara vatandaşlık hakkı tanır.
Bu yollar arasında sabit sermaye yatırımı, taşınmaz alımı, istihdam yaratma ve bankada mevduat bulundurma gibi çeşitli seçenekler bulunur. Her biri farklı bir bakanlık tarafından onaylanan bu yatırım türleri, başvuranların Türkiye ekonomisine katkı sağlamasını teşvik ederken Türk vatandaşlığına geçişi de mümkün kılar.
Yatırım yoluyla vatandaşlık almak için gerekli yatırım miktarları ve bu imkândan faydalanabilecek yabancıların listesi şöyle:
- Sabit Sermaye Yatırımı: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından en az 500.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı yaptığı tespit edilen yabancılar.
- Taşınmaz Satın Alma: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, en az 400.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarındaki bir taşınmazı, tapu kayıtlarına 3 yıl satılmama şartı koyulmak suretiyle satın alan ya da kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş taşınmazlara en az 400.000 Amerikan doları peşin ödeme yapan ve tapu siciline 3 yıl boyunca devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü veren noter onaylı satış vaadi sözleşmesi ile taşınmaz alan yabancılar.
- İstihdam Oluşturma: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından en az 50 kişilik istihdam sağladığı tespit edilen yabancılar.
- Banka Mevduatı: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından, Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara en az 500.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı 3 yıl boyunca tutma şartıyla yatırdığı tespit edilen yabancılar.
- Devlet Borçlanma Araçları: Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, en az 500.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında devlet borçlanma araçlarını 3 yıl süreyle elinde tuttuğu tespit edilen yabancılar.
- Yatırım Fonları: Sermaye Piyasası Kurulu tarafından, en az 500.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı ya da girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az 3 yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı tespit edilen yabancılar.
Türkiye Vatandaşlık İçin Gerekli Belgeler
Türk vatandaşlığına başvuracak yabancıların vatandaşlık başvurusu belgeleri ile İçişleri Bakanlığına bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğüne başvurmaları gerekir. Standart başvurularda istenen belgeler arasında başvuru formu, biyometrik fotoğraflar, kimlik ve doğum belgeleri, medeni durum belgesi ve sağlık raporu gibi kişisel bilgileri ve durumu belgeleyen evraklar bulunur.
Ayrıca, vatandaşlık başvuru süreci içerisindeki başvuru sahibinin Türkiye’deki ikametini, gelirini veya mesleğini kanıtlayan belgeler de talep edilir.
Genel vatandaşlık için gerekli belgelerin bir listesini sizin için derledik ancak göz önünde bulundurmanız gereken bir durum var. Listede bulabileceğiniz VAT-3 formu yalnızca genel vatandaşlık başvurusu için geçerlidir. Ancak yatırım, evlilik veya istisnai hal gibi farklı yollarla vatandaşlık başvurusu yapanların doldurması gereken farklı formlar mevcut. Çeşitli Türk vatandaşlığı başvurusu formlarına ulaşmak için buraya tıklayın.
- Başvuru Formu: VAT-3 formu.
- Biyometrik Fotoğraf: 50×60 mm boyutlarında, beyaz arka fonda, desensiz ve ICAO standartlarına uygun 2 adet biyometrik fotoğraf.
- Pasaport veya Benzeri Belge: Başvuranın vatandaşı olduğu devlete ait pasaport veya benzeri bir kimlik belgesi. Vatansız ise, vatansızlık durumunu gösteren belge (varsa).
- Doğum Belgesi: Kişinin kimlik bilgilerini içeren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği. Evli ise, eş ve çocuklarla olan aile bağını kanıtlayan nüfus kayıt örneği veya benzeri belge.
- Medeni Hal Belgesi: Kişinin medeni durumu gösteren belge; evli ise evlilik belgesi, boşanmışsa boşanma belgesi, dul ise eşin ölüm belgesi.
- Sağlık Raporu: Kişinin, genel sağlık bakımından tehlikeli bir hastalığı olmadığını gösteren, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen usullere uygun bir sağlık raporu.
- Gelir veya Meslek Belgesi: Türkiye’de başvuranın ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin geçimini sağladığını kanıtlayan belge. Örneğin, çalışma izni, vergi levhası, taahhütname veya benzeri belgeler.
- İkamet Belgesi: Başvuru tarihinden önceki 5 yıl boyunca Türkiye’de kesintisiz olarak ikamet ettiğini gösteren, İl Emniyet Müdürlüğü’nden alınacak yurda giriş ve çıkış tarihlerini içeren belge.
- İkamet Tezkeresi: Başvurudan sonraki vatandaşlık işlemleri süresince geçerli olacak ikamet tezkeresi.
- Mahkeme Kararı: Herhangi bir suç nedeniyle verilmiş kesinleşmiş mahkeme kararı varsa, onaylı örneği.
- Doğum Tarihi Belgesi: Doğum tarihi eksikse (ay ve gün belirtilmemişse), ülkenin yetkili makamlarından alınan belge. Bu belge temin edilemiyorsa, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 39. maddesi kapsamında işlem yapılmasını kabul eden imzalı beyan.
- Hizmet Bedeli Makbuzu: Maliye veznesine yatırılan hizmet bedelinin ödendiğini gösteren makbuz veya dekont.
Özetle, “Türkiye’de vatandaşlık nasıl alınır?” sorusuna verilecek cevap, kanuni düzenlemeler çerçevesinde başvuru sahibinin hangi yolla vatandaşlık talebinde bulunduğuna göre değişiklik gösterir.
Türkiye vatandaşlık şartları, doğumla veya sonradan kazanılan haklarla şekillenirken, uzun süreli ikamet, evlilik veya yatırım gibi yollarla başvuru yapılabilir.
Ayrıca, ülkeye olağanüstü katkılar sunan yabancılar da istisnai olarak Türk vatandaşlığı almak için hak kazanabilir. Başvuru sürecinde belirli belgelerin hazırlanması gerektiğini unutmadan, sürecin her adımını dikkatle takip etmek önemlidir. Sizin için yazımızda bu vatandaşlık başvurusu belgeleri ve şartlarını derlemeye çalıştık.
Rehberimizi detaylıca inceleyerek başvurunuzu başarıyla tamamlayabilirsiniz ancak Türkiye vatandaşlık başvurusu yapmayı düşünüyorsanız biz yine de göç ve vatandaşlık üzerine çalışan bir hukuk bürosundan destek almanızı tavsiye ederiz.