Türkiye’de uzun süre kalmayı planlayan yabancılar için 6 aylık ikamet süresini doldurduklarında, Türkiye’ye özgü resmi bir kimlik numarası edinmek oldukça önemli bir adımdır. Oturma iznine sahip olan her birey, 6. ayını tamamladığında kendisine verilen yabancı kimlik numarasına sahip olur.
İçindekiler
Yabancı Kimlik Sorgulaması Nedir?
Yabancı kimlik sorgulaması, Türkiye’de oturma izni almış yabancıların, kendilerine verilen 99 ile başlayan kimlik numarasını öğrenmek için yaptığı işlemdir. Bu numara, Türkiye’de resmi işlemler için gereklidir ve Göç İdaresi’nin online sistemi üzerinden sorgulanabilir.
Yabancı Kimlik Numarası Nasıl Alınır?
Türkiye’den oturma izni almanın birkaç yolu vardır. Bunlardan bazıları:
- Evlilik yoluyla
- Öğrencilik
- Kültürel, sportif, bilimsel vs. faaliyetler
- Profesyonel amaçlar
Bunlar gibi çeşitli amaçlarla 1-3 yıllık oturma izinleri almak mümkün. Sonuç olarak, Türkiye’deki oturumu 6 ayı doldurmuş yabancılar, kimlik numarasına sahip olabilirler.
İnternet üzerinden kişi bilgileri ile yabancı kimlik numarası sorgulama ekranında şu bilgiler istenir:
- Ad
- Soyad
- Baba adı
- Anne adı
- Doğum tarihi
- Cinsiyet
Ancak ikamet izni başvurusu sırasında verilen belgeleri saklamakta fayda var. Bazı durumlarda yabancı kimlik numarasını öğrenebilmek için bu belgelerdeki bilgiler gerekli olabilir.
Eğer yukarıda belirttiğimiz gibi kişi bilgileri ile yabancı kimlik numarası sorgulama yapamıyorsanız, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü internet adresinden diğer sorgulama ekranına ulaşabilirsiniz.
Bu ekranda yabancı kimlik no sorgulama yapabilmek için İkamet İzin / Tezkere No – Çalışma İzin No ve doğum tarihi bilgileri girilir.
Bazen ikamet (oturma) izniniz onaylandığı anda size bir yabancı kimlik numarası atanabilir. En yakın göç idaresine danışarak ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.
Not: Eğer üniversite öğrencisiyseniz, yabancı kimlik numaranızı okulunuza bildirmeniz gerekebilir. Bu nedenle kurumunuzun öğrenci işleriyle iletişime geçmeniz iyi bir fikir olabilir.
Türkiye’deki Kimlik Numaralarını Anlamak
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları doğar doğmaz bir kimlik numaralarına sahip olur. Halk arasında en çok TC kimlik no olarak ifade edilen bu numaralar, hayatları boyunca çeşitli yerlerde vatandaşlara lazım olur.
Almanya gibi bazı ülkeler, ulusal kimlik numaraları ve sigorta numaralarını ayrı tutabilir. Hatta İngiltere’de NI numarası almak için 16 yaşını doldurmuş olmak gerekir. Türkiye’de böyle bir sistem yoktur. Herkes doğrudan kimlik numarası sahibi olur ve birçok resmi işlem bu numara ile yapılır.
İlkokul kaydı yaparken, şirket açarken, uçak bileti alırken, telefon hattı sahibi olmaya çalışırken… Hatta daha geniş bir açıdan bakmak gerekirse, örneğin sağlık ocağına gittiğinizde doktorunuza kimlik kartı bile göstermeden direkt bu numarayı söylersiniz ya da ehliyetinizi unuttuğunuzda sizi durduran trafik polislerine biraz da yalvararak bu numarayı söyleyip işin içinden çıkabilirsiniz.
Kısacası bu kimlik numarası tüm resmi işlemlerde gereken oldukça temel ve önemli bir sayıdır. Aslında kimlik numarası sadece Türk vatandaşlarına verilmez, Türkiye’de uzun süreli olarak ikamet eden yabancı uyruklu kişilere de yabancı kimlik numarası verilir. Böylelikle bu yabancı uyruklu kişiler de hızlı ve kolay bir şekilde resmi işlemlerini tamamlayabilirler.
Yabancı kimlik numarasına geçmeden önce genel olarak kimlik numaralarını daha iyi tanıyalım. Öncelikle bu kimlik numaraları (hem Türk vatandaşları hem de yabancı uyruklular için) 11 hanelidir ve bir algoritmaya göre oluşturulur.
Bu algoritma devlet kurumları arasında paylaşılır ve böylece kurumlar numaranın doğruluğundan emin olur.
Örneğin TC kimlik numaralarının başlangıcı ilçe, cilt, aile sıra numarası ve birey sıra numarasına göre oluşturulur. Bu nedenle aile bireylerinin numaraları arasında benzerlik olur. Bu numaraların son iki hanesi ise doğrulama sayılarıdır ve daima çift sayı ile biter.
Yabancı uyruklu kişilerde ise bu numara daima 99 ile başlar ve bu sayıyı takip eden diğer dokuz sayıyla birlikte 11 haneli yabancı kimlik numarasına dönüşür. Her iki kimlik numarasında da ilk 10 hanedeki rakamlar toplamının birler basamağındaki rakam, numaranın 11. hanesindeki rakamdır.
Yabancı kimlik numarasını öğrenmenin ve sorgulamanın birkaç yolu vardır. Bunlardan en hızlısı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü web sayfasından istenilen bilgileri girerek sorgulama yapmaktır.
Bu sorgulamayı yapabilmek için halihazırda yabancı kimlik numaranızı almak için gerekli işlemleri başlatmış olmanız gereki. Peki, yabancı kimlik numarası nasıl alınır, ona bir göz atalım.
Yabancı Kimlik Sorgulama Hangi Durumlarda Gereklidir?
Yabancı kimlik numarası sorgulama işlemi, bazı belirli durumlarda gerekli hale gelir. Bu sorgulamanın bazen kurumlar tarafından da yapılması gerekebilir. Bazen de kişiler kendi numaralarını sorgulayarak kurumlara bildirir. Genel olarak yabancı kimlik numarası şu durumlarda gerekir:
Resmi işlemler
Tıpkı yazımızın başındaki TC kimlik no örneğinde olduğu gibi, Türkiye’de ikamet eden yabancılar birçok resmi işlemde kimlik numarasına ihtiyaç duyarlar.
Vergi ödemeleri, banka işlemleri, ikamet kaydı gibi resmi işlemlerde yabancı kimlik numarası gerekebildiği gibi kurumlar tarafından doğruluğu sorgulanabilir.
Yabancı kimlik numarasının doğrulaması yapmak için de Nüfüs ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün internet sayfasında ilgili bölüm yer alır.
Özellikle yabancılar için iki tane önemli mesele vardır: Banka hesabı açmak ve barınmak üzere ev kiralamak. Türkiye vatandaşları banka hesabı açarken TC kimlik no verdikleri için standart ev sözleşmelerinde de TC kimlik no bilgisi gereklidir.
Yabancılar için de aslında aynı durum geçerlidir. Banka hesabı açarken yabancı kimlik numarası gerekir ve kira sözleşmesinde kimlik no kısmına da bu numara girilir.
Not: Bazı durumlarda bankalar ek belge talep ederek yabancılara kimlik numarası olmadan Türk lirası veya diğer para birimlerinden hesap açabilmekte. Ancak bunun için kişilerin depozito gibi ödemesi gereken ücretler oluşabilir.
Sağlık ve sigorta işlemleri
Türkiye’de ikamet eden yabancılar, devlet kurumlarında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için kimlik numarası belirtmelidir.
Aynı şekilde SGK’nın sigorta imkanın yararlanmak isteyen yabancılar da bu kuruma yabancı kimlik numaraları ile başvururlar.
İkamet izni yenileme
Yabancı kimlik numarasının geçerli olup olmadığı, izin yenileme süreçlerinde kontrol edilir. Hatta ikamet izni yenilemek isteyenlerin çevrim içi olarak yapması gereken ön başvuruda, yabancı kimlik numaralarını girmeleri zorunludur.
Eğitim
Eğer üniversite öğrencisiyseniz, yabancı kimlik numaranızı okulunuza bildirmeniz gerekebilir. Bu nedenle kurumunuzun öğrenci işleriyle iletişime geçmeniz iyi bir fikir olabilir.
Bazı üniversiteler, yabancı öğrencilerin kimlik numarası oluşana kadar belge işlemlerinde pasaport numarasını kullanabilir. Ancak öğrenci, yabancı kimlik numarasını bildirdikten sonra belge işlemleri için bu numara kullanılır.
Sıkça Sorulan Sorular
Yabancı kimlik numarası ne işe yarar?
Yabancı kimlik numarası, Türkiye’de ikamet eden yabancıların resmi işlemlerini yapabilmesi için kullanılır. Bu numara ile sağlık hizmetlerinden faydalanabilir, banka hesabı açabilir, vergi işlemlerini yapabilir ve çalışma izni gibi işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
Yabancı kimlik numarası nasıl öğrenilir?
Yabancı kimlik numarası Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü web sitesinden öğrenilebilir.
Yabancı kimlik numarası ne kadar geçerlidir?
Yabancı kimlik numarası genelde iptal edilene kadar geçerlidir. Örneğin, kişinin ikamet iznini yenilememesi iptal nedeni olabilir.
Yabancı kimlik numarası ücretli midir?
Yabancı kimlik numarası ücretli değildir ancak kişinin bu numarayı alabilmek için ihtiyaç duyduğu ikamet izni için harç ödemesi gerekebilir.
Yabancı kimlik numarası sadece vatandaşlık alanlara mı verilir?
Hayır, yabancı kimlik numarası sadece Türkiye vatandaşlığı alanlara verilmez. Türkiye’de ikamet izni olan yabancı uyruklu kişilere verilir. Sonradan Türkiye vatandaşlığı alan kişilere TC kimlik numarası verilir.
Yabancı kimlik numarası olmadan banka hesabı açılır mı?
Normalde Türkiye’den banka hesabı açmak isteyen yabancıların yabancı kimlik numarası belirtmesi gerekir. Ancak bazı durumlarda bankalar istisna yapabilir ve yabancılardan birkaç ek belge isteyerek hesap açabilirler. Bu durumda ise bankalar ek ücret veya depozito (hem de dolar cinsinden) talep edebilir.
Yabancı kimlik numarası olmadan hastaneye gidemez miyim?
Yabancı kimlik numarası olmayanlar Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanabilir. Bu durumda pasaport numaraları girilir. Ancak yabancı kimlik numarası olmadan faydalanılabilecek sağlık hizmetleri kısıtlı olabilir.
