Türkiye, son yıllarda uluslararası öğrenciler için cazip bir eğitim merkezi haline geldi. Bunun başlıca sebepleri olarak;
- Türkiye’nin jeopolitik konumu,
- Özellikle Türk devlet üniversitelerinde yabancı öğrencilere cazip gelen harç ücretleri,
- Türk lirasına göre daha avantajlı dövizlerin kullanıldığı ülkelerden gelen uluslararası öğrenciler için Türkiye yaşamın daha ekonomik olması gibi konuları öne sürebiliriz.
Aralarında Almanya, ABD ve İngiltere’nin yer aldığı birçok ülkede olduğu gibi, öğrenci oturma izni Türkiye’de de yabancı öğrenci olarak eğitim almak isteyenler için zorunludur.
İçindekiler
- Oturma İzni Nedir ve Türkiye’deki Oturma İzinleri Nelerdir?
- Öğrenci Oturma İzni Nedir?
- Öğrenci Oturma İzni Kimlere Verilir?
- Öğrenci Oturma İzni Kaç Yıllık Verilir?
- Türkiye’de Öğrenci Oturma İzni İçin Gereken Belgeler
- Öğrenci Oturma İzni Başvuru Süreci Adım Adım
- Türkiye’de Uluslararası Öğrenciler İçin Yaşam ve İpuçları
- Öğrenci Oturma İzni Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Oturma İzni Nedir ve Türkiye’deki Oturma İzinleri Nelerdir?
Oturma izni, yabancı uyruklu kişilerin bir ülke sınırları içerisinde yasal olarak belirli bir süre boyunca ikamet etmelerini sağlayan resmi bir belgedir.
Genelde turist olarak başka bir ülkeye gidenlerin o ülkede en fazla 90 gün kalma hakkı bulunur. O ülkede 90 günden fazla kalmak isteyenlerin uzun dönem vizeye veya oturma iznine ihtiyacı vardır.
Bu izinler sadece kalış süresiyle ilgili değildir. Devletin bazı imkanlarından yararlanmak, çalışabilmek ve eğitim alabilmek için de ülkede 90 günden fazla kalış planlayan kişilerin bu izinlere sahip olması gerekir.
Yabancılar için Türkiye’de oturma izni almak birkaç farklı yolla mümkündür. Bu söz konusu farklı oturma izni türlerine göz atalım:
- Kısa dönem ikamet izni: Çeşitli nedenlerden dolayı bu oturma iznine başvurulabilir. Örneğin bilimsel amaçla Türkiye’ye gelenler, Türkiye’de taşınmazı olanlar, uzun süreli turizm fırsatından yararlanmak isteyenler gibi…
- Aile ikamet izni: Genelde Türk vatandaşlarıyla evlenen yabancı uyruklu kişiler bu oturma izninden faydalanır. Ancak bu oturma izni sadece Türk vatandaşlarıyla evlenenlere değil, Türkiye’de oturum izni olanlarla evlenenlere de verilebilmekte.
- Öğrenci ikamet izni: Türkiye’de eğitim görecek öğrenciler ülkede ikamet edebilmek için bu oturma iznine başvururlar.
- Uzun dönem ikamet izni: Genelde Türkiye’de en az 8 yıl boyunca kesintisiz yaşamış kişilere bu oturma izni verilir.
- İnsani ikamet izni: İltica edenler için verilen bir oturma iznidir.
Öğrenci Oturma İzni Nedir?
Türkiye’de eğitim almaya hak kazanmış kişiler öğrenci oturma izni alabilirler. Bu noktada şuna dikkat etmek gerekir: Bu izin tek başına öğrencilere çalışma izni vermez. Türkiye, bu konuda diğer ülkelerden farklılık gösterir. Örneğin, Almanya’da öğrenci oturma izinleri otomatik olarak çalışma izni de sağlar.
Ancak Türkiye’de çalışmak isteyen öğrencilerin Almanya’nın aksine ayrıca çalışma izni başvurusunda bulunması gerekir. Ancak lisans veya ön lisans öğrencileri için bu ancak öğrenimlerinin 1. yılından sonra mümkündür.
Türkiye’de öğrenim görmek isteyenler bu oturma iznine sahip olmalı ve bu izni eğitim kurumlarına bildirmek zorundadır. Öğrenci oturma izni, öğrencilere ülkede kalış ve eğitim hakkının yanı sıra sağlık sigortası hakkı tanır.
Öğrenci Oturma İzni Kimlere Verilir?
- 18 yaş altı öğrenciler: Genelde Türkiye’deki 18 yaş altı yabancı uyruklu öğrenciler Türkiye’de aile oturma izni vesilesiyle bulunur. Bu oturma iznine sahip 18 yaş altı öğrencilerin öğrenci oturma iznine ihtiyaçları yoktur çünkü aile oturma izni bu öğrencilere ilkokul ve ortaokul eğitimi hakkı tanıdır.
Ancak başka bir nedenden dolayı 18 yaş altı yabancı uyruklu öğrencilerin aileden dolayı oturma izni yoksa öğrenci oturma iznine ihtiyaç duyarlar.
- 18 yaş ve üstü öğrenciler: 18 yaş ve üzerindeki yabancı öğrenciler Türkiye’nin şu eğitim kurumlarında eğitim hakkı kazandıysa (kuruma kabul edildiyse) öğrenci oturma iznine başvurabilirler:
- Ön lisans
- Lisans
- Yüksek lisans
- Doktora
- Tıpta uzmanlık eğitimi (TUS)
- Diş hekimliğinde uzmanlık eğitimi (DUS)
★ Öğrenci oturma iznine sahip kişilerin eşleri ve çocukları aile oturma iznine başvurma hakkına sahiptir.
Öğrenci Oturma İzni Kaç Yıllık Verilir?
Öğrenci oturma izni genelde kişilere öğrenimleri süresince verilir. Ancak 18 yaş altındaki öğrenciler için bu izin 1 yıllık verilir ve her sene yenilenmesi gerekir.
Normal öğrenim sürelerinde mezun olamayan öğrenciler oturma izinlerini her defasında 1 sene uzatabilir. Örneğin Türkiye’de lisans süresi 4 yıl olduğu için lisans yoluyla oturma iznine başvuran kişilere 4 yıllık izin verilir. Okulunu uzatan öğrenci 4. yılın sonunda tekrar oturma iznine başvurur.
Türkiye’de Öğrenci Oturma İzni İçin Gereken Belgeler
Öğrenci oturma izni başvurusu için belirli belgeleri eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlamak çok önemlidir. Başvuru için gereken belgeler:
- Eksiksiz doldurulmuş ikamet izni başvuru formu (Söz konusu form Göç İdaresinin ilgili web adresinden alınabilir.)
- Pasaportun veya pasaport yerine geçen kimlik belgesinin fotokopisi
- Dört adet biyometrik fotoğraf (Son 6 ay içerisinde çekilmiş olmalı.)
- Maddi yeterlilik kanıtlayan belge (banka dökümü vs.)
- İkamet harcı ödendiğini kanıtlayan belge (makbuz, ödendi belgesi)
- Sağlık sigortası gösteren belge (Öğrenciler okul kaydı yaptırınca SGK’dan sağlık sigortası yapma hakkı kazanır. Ayrıntılı bilgi SGK internet sayfasında.)
- Kişinin yaşadığı/yaşayacağı yeri gösteren belge (tapu, kira sözleşmesi, yurt sözleşmesi vs.)
- Kayıt yapılan eğitim kurumundan imzalı ve kaşeli öğrencilik gösteren belge (Erasmus ve ya Almanya’nın DAAD programı gibi değişim programı kapsamındaki öğrenciler de öğrenim görülecek kurumdan belge alır.)
Bu belgelerin yanı sıra, bazı yerel göç idaresi ofisleri ek belgeler talep edebilir. Başvuru yapmadan önce tüm belgelerin güncel ve eksiksiz olduğu kontrol edilmelidir.
Öğrenci Oturma İzni Başvuru Süreci Adım Adım
Türkiye’de öğrenci oturma izni almak, beş adımda tamamlanabilecek bir süreçtir:
1. Çevrim içi ön kayıt ve randevu
Öncelikle Türkiye’nin oturma izinleri için oluşturduğu internet sayfası olan e-İkamet’e girip kendinize uygun seçeneği seçmeniz gerekir. Eğer ilk kez başvuru yapıyorsanız “İlk kez ikamet izni başvurusu yapıyorum.” seçeneği seçilir.
Burası sizi bir ön kayıt formuna yönlendirir. Bu formu eksiksiz doldurarak randevu ekranına çıkabilirsiniz. Böylece size yakın olan göç idaresinden randevu alabilirsiniz.
Ayrıca bu ekranda size bir başvuru numarası verilir. Eğer bankaya gitmeden çevrim içi ödeme yapmak istiyorsanız, Dijital Vergi Dairesi üzerinden bu başvuru numarası ile ödeme yapabilirsiniz.
2. Belgelerin toplanması
Bu aşamada yukarıda belirttiğimiz tüm belgeleri eksiksiz bir şekilde hazır etmeniz tavsiye edilir. Bu belgeler arasında harç ödediğinizi kanıtlar belgeler de yer alır.
Dolayısıyla bu aşamada ikamet harcınızı da ödemelisiniz. Ödemeler anlaşmalı bankalardan veya Dijital Vergi Dairesi üzerinden çevrim içi olarak yapılır.
3. Randevu günü
Randevu günü kesinlikle geç kalmadan tüm evraklarınız ile birlikte bizzat bulunmalısınız. Hatta randevu saatinizden en az yarım saat önce başvurduğunuz göç idaresine gitmeniz tavsiye edilir.
Özellikle İstanbul gibi şehirlerin göç idarelerinde uzun kuyruklar olabilir. Randevunun saatli olması sizi aldatmasın, genelde kişilerin işlemleri randevu saatlerinin sonrasına sarkar. Önemli olan erkenden orada olup sıra alabilmektir.
★ Bazı üniversitelerde süreç bu şekilde ilerlemez. Öğrenciler gerekli belgeleri üniversitenin ilgili birimine teslim eder. Daha sonra üniversite, öğrencinin belgelerini göç idaresine iletir. Bunun için üniversitenizle iletişime geçmek en iyisidir.
4. Süreç takibi
Başvurunuzun durumunu internet üzerinden (e-İkamet) başvuru numaranızı girerek takip edebilirsiniz.
5. Oturma izni çıktıktan sonra
Bazı kurumlar oturma izni çıktıktan sonra bu iznin fotokopisinin ilgili kurum birimine (örn. üniversitenin öğrenci işleri) teslim etmenizi isteyebilir.
Türkiye’de Uluslararası Öğrenciler İçin Yaşam ve İpuçları
Türkiye’de uluslararası öğrenci olmak, birçok fırsatın yanı sıra bazı zorluklar da getirebilir. Türkiye’de yaşamı daha kolay hale getirecek bazı ipuçları:
- Eğer başvuruyu kurum değil de bizzat siz göç idaresinde yapacaksanız, daha az kalabalık olan ilçe ofislerini tercih etmeniz önerilir. Aksi takdirde sıra beklemeniz kaçınılmaz olabilir.
- Başvuru sürecinize başlamadan önce işinize yarayabilecek Türkçe kelimeleri öğrenmeniz iyi bir fikir olabilir. Özellikle çalışanlara “Kolay gelsin.” demek gönülleri kazanmakta etkili olabilir.
- Öğrenci belgenizi alır almaz önceliklerinizden biri indirimli seyahat kartı edinmek olmalı. Öğrenciler için ulaşım tarifeleri oldukça avantajlıdır.
- Resmi kurumlarda işleriniz varsa Türkiye’deki resmi tatilleri takip etmeniz sizi olası sürprizlerden korur.
Öğrenci Oturma İzni Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Türkiye’de öğrenci oturma izni, yabancı öğrencilerin eğitim amacıyla ülkede yasal olarak ikamet etmelerini sağlayan bir izin türüdür. Türkiye’deki eğitim süresince geçerli olup, başvuru yapmak zorunludur.
Öğrenci oturma izni başvurusu, Türkiye Göç İdaresi web sitesinde yer alan başvuru formu doldurularak yapılır. Gerekli belgeler hazırlandıktan sonra randevu alınarak şahsen başvuruda bulunmak gerekmektedir.
Öğrenci oturma izni için gerekli belgeler arasında; geçerli pasaport, biyometrik fotoğraf, öğrenci belgesi, sağlık sigortası ve mali durumu gösteren belgeler yer alır.
Öğrenci oturma izni başvurusu genellikle 4 ila 6 hafta içinde sonuçlanır. Ancak, başvuru yoğunluğuna bağlı olarak bu süre değişiklik gösterebilir.