Türkiye’de maaşlar sektöre, bölgeye ve deneyim seviyesine göre büyük ölçüde değişiklik gösterebilir.
Para politikalarının en belirleyici ilkelerinden biri olan arz-talep dengesi, ortalama maaş miktarlarını da belirleyen en etkili unsurdur. Yani bir şeye ne kadar ihtiyaç varsa ve o şeyden ne kadar az bulunuyorsa, o şeye yönelik talep ve finansal değer o kadar yüksek olur.
Bu durumda “o şey” olarak bahsettiğimiz çalışanların emeği oluyor.
Arz ve talep, maaşlar üzerinde son derece etkili olsa da bağlı olunan sektör (özel, devlet vs.), kurumsal politikalar, ülkenin ekonomik durumu gibi başka etmenler de bir bu kadar etkilidir.
Türkiye’deki sektörlere göre maaş ortalamasını bu yazımızda bulabilirsiniz. Güncel Türkiye ekonomisi hakkında daha fazla bilgi sahip olmak için ise ”Türkiye’de Finansal Gerçekler” yazımızı ayrıca okuyabilirsiniz.
Türkiye’de Sektörlere Göre Ortalama Maaşlar
Bu liste 2024 yılının Eylül ayındaki net ortalama maaşlara göre oluşturulmuştur. Türkiye’de bu dönemdeki asgari ücretin net olarak 17.002,12 TL olduğunu hatırlatalım.
1. Bilişim ve teknoloji
Bilişim, son zamanlarda dünyada çalışana olan talebin oldukça artış gösterdiği bir sektör. Özellikle sosyal medya, yapay zeka, teknoloji start-up’ları gibi alanların gelişmesiyle yazılımcılara ve danışmanlara yönelik ihtiyaç arttı.
Ancak bu sektör kendi içinde çok dallanıyor, dolayısıyla sektör içerisindeki maaşlar arası ciddi farklar olabiliyor. Buna ek olarak Türkiye’de bulunup da yabancı şirketler ile çalışan ve böylelikle dolar ya da euro gibi döviz cinsinden para kazanan bilişimciler için maaş ortalamaları çok daha yüksek oluyor.
Örneğin Almanya, Fransa veya İspanya merkezli bir şirket, uzaktan da olsa çalışanlarına kendi ülkesinin standartlarına göre maaş verir.
2024 yılı itibarıyla bilişim ve teknoloji sektöründe deneyime ve alana göre maaşlar ortalama olarak şu şekildedir:
| Başlangıç maaşı | Üst seviye maaş | Ortalama maaş | |
| Bilişim teknolojileri uzmanı | ₺23.000 | ₺50.000 | ₺36.500 |
| Junior yazılımcı | ₺30.000 | ₺65.000 | ₺47.500 |
| Senior yazılımcı | ₺70.000 | ₺150.000 | ₺110.000 |
| Data scientist (veri bilimcisi) | ₺40.000 | ₺90.000 | ₺65.000 |
Not: Maaşlar yazılımcıların çalışma yaptığı alana (yazılım dili, Androi, iOS vs.) değişiklik gösterir.
2. Finans ve Bankacılık
Finans sektörü; bankacıların, muhasebecilerin, ticaret uzmanlarının ve mali müşavirlerin içinde bulunduğu sektördür.
| Başlangıç maaşı | Üst seviye maaş | Ortalama maaş | |
| Finans uzmanı | ₺30.000 | ₺95.000 | ₺62.500 |
| Bankacı (gişe memuru) | ₺22.000 | ₺40.000 | ₺31.000 |
| Dış ticaret uzmanı | ₺35.000 | ₺120.000 | ₺77.500 |
| Banka müfettiş yardımcısı | ₺50.000 | ₺85.000 | ₺67.000 |
Not: Bu sektörde maaşlar tecrübeye göre değişiklik gösterir. Finans ve bankacılık sektörü ayrıca ikramiye, bayram bonusu, tamamlayıcı sağlık sigortası ve tatil imkanları gibi avantajlarıyla öne çıkar.
3. Sağlık
Doktorlar, hemşireler ve diğer sağlık uzmanları, kamuda ve özel sektörde farklı maaş aralıklarına sahiptirler. Devletin sağlık kurumlarındaki sağlık çalışanlarının ortalama maaşları şu şekildedir:
| Başlangıç maaşı | Üst seviye maaş | Ortalama maaş | |
| Doktor (pratisyen hekim) | ₺65.000 | ₺95.000 | ₺80.000 |
| Hemşire | ₺30.000 | ₺45.000 | ₺37.000 |
| Uzman doktor | ₺85.000 | ₺100.000 | ₺97.000 |
| Cerrah | ₺80.000 | ₺150.000 | ₺165.000 |
Özel hastanelerde ve diğer özel sağlık kurumlarında genelde sağlık profesyonellerine daha yüksek maaşlar ödenir.
4. Eğitim
Eğitim sektörü, farklı kademelerde çalışan profesyonellerin maaşlarının geniş bir aralığa yayıldığı bir alandır. Anaokulu öğretmenlerinden, lise branş öğretmenlerine, devlet okullarında çalışanlardan özel sektördeki eğitimcilere kadar maaşlar değişiklik gösterebilir.
- Anaokulu öğretmenliği: Anaokulu öğretmenleri veya okul öncesi öğretmenliği genellikle daha düşük maaş aralığında yer alır. Devlet okullarında çalışan anaokulu öğretmenleri, aylık yaklaşık 18.000 TL’den başlayan maaşlar alırken, özel sektörde çalışan öğretmenler maaşları 60.000 TL’ye kadar çıkabilmekte.
- İlkokul, ortaokul ve lise öğretmenleri: Devlet okullarında çalışan öğretmenler, maaşlarını öğretmenlikteki deneyimlerine ve branşlarına göre alırlar. Devlet kurumlarındaki ortalama maaşlar 39.000 – 45.000 TL arasında değişir.
5. Mühendislik
Mühendislik sektörü, geniş bir branş yelpazesi ve farklı çalışma koşullarıyla maaşların ciddi oranda farklılık gösterebildiği bir sektördür. Mühendislerin maaşları çalıştıkları branşa, tecrübelerine ve bulundukları sektöre göre değişir.
- Makine, elektrik, inşaat mühendisleri: Devlet kurumlarında çalışan mühendisler, deneyim seviyesine göre değişen maaşlar alırlar. Devlet kurumlarındaki mühendis maaşları 2024 yılında 60.000 TL’den başlar. Makina mühendisliği kapsamlı maaş rehberine buradan ulaşabilirsiniz.
- Savunma sanayi: Savunma sanayi, özellikle yüksek teknoloji gerektiren projelerde yer alan mühendisler için oldukça cazip maaşlar sunar. Savunma sanayinde çalışan mühendislerin maaşları 75.000 TL ile 150.000 TL arasında değişebilir.
6. İnşaat
Bu sektörde maaşlar; şantiye şeflerinden ustalara kadar, çalışılan projeye, deneyime ve lokasyona göre değişiklik gösterir.
- Proje yöneticileri: İnşaat projelerini yöneten kişiler olan proje yöneticileri, özellikle büyük projelerde yer aldıklarında 100.000 – 150.000 TL aralığında maaş alabilirler.
- Şantiye şefleri: Şantiye şefleri, şantiyenin günlük işleyişinden sorumludur. Şantiyenin türüne göre bu kişilerin maaşları büyük oranda değişebilir, aylık 60.000 – 200.000 TL arasında maaş alabilirler. Projenin büyüklüğü ve lokasyonu maaşı doğrudan etkiler.
- İşçiler ve ustalar: İnşaat işçileri ve ustaların maaşları genellikle asgari ücret ile 30.000 TL arasında değişir. Ancak deneyimli ustalar, örneğin kaynak ustaları, piyasada rağbet görebilirler ve 40.000 TL ve üzeri maaşlar alabilirler.
7. Hukuk
Hukuk sektörü, avukatlar, hukuk danışmanları, savcılar ve hakimler arasında maaş farklarının bulunduğu bir alandır. Özellikle özel sektörde çalışan avukatların kazançları, müvekkil portföyü ve tecrübe ile büyük oranda değişebilir.
- Özel sektör avukatları: Özel sektörde çalışan avukatlar, kazançlarını müvekkillerin büyüklüğüne ve davaların sayısına bağlı olarak alırlar.
- Devletteki savcı ve hakimler: Devlet kurumlarında çalışan savcılar ve hakimler, kıdemlerine ve görev yerlerine göre maaş alırlar. Savcılar 60.000 – 95.000 TL aralığında maaş alırlar. Hakimlerin maaşı ise kıdemlerine göre 40.000 – 70.000 TL arası değişebilir.
Türkiye’de Asgari Ücret ve En Yüksek Ücretler
2024 yılı itibarıyla Türkiye’de asgari ücret net 17.002,12 TL olarak belirlenmiştir. Türkiye’nin enflasyon oranına göre her yıl asgari ücrete zam yapılır. Geçmiş yıllardaki net asgari ücretlere bakalım:
- 2023
- Son yarı: 11.402 TL
- İlk yarı: 8.506 TL
- 2022
- Son yarı: 5.500 TL
- İlk yarı: 4.253 TL
- 2021: 2.825 TL
Yüksek maaşlı sektörlerde çalışanlar, örneğin bilişim ve finans sektöründeki üst düzey yöneticiler, aylık 50.000 TL ve üzeri maaşlar alabilmektedir. Genel olarak, Türkiye’de maaşlar sektöre, çalışılan konuma ve deneyime göre büyük ölçüde değişiklik gösterir.
İstanbul ve Diğer Şehirlerde Maaş Farklılıkları
İstanbul, Türkiye’nin en büyük iş merkezi olduğu için maaşlar burada diğer şehirlere kıyasla genellikle daha yüksektir. Örneğin, İstanbul’da bir bilgisayar mühendisi aylık 40.000 TL kazanabilirken, bu maaş Ankara veya İzmir’de 30.000 TL civarına düşebilir.
Bununla birlikte, İstanbul’da yaşam maliyetleri de oldukça yüksektir. Konut kiraları, ulaşım ve temel ihtiyaçlar gibi masraflar, maaşların yüksek olmasına rağmen çalışanların alım gücünü azaltabilir.
Küçük şehirlerde ise maaşlar daha düşük olsa da yaşam maliyetleri de daha düşüktür, bu da bazı çalışanların küçük şehirlerde yaşamayı tercih etmesine neden olur.
Sıkça Sorulan Sorular
Türkiye’de ortalama maaş ne kadar?
2024 yılı itibarıyla Türkiye’de sektöre ve konuma bağlı olarak ortalama maaşlar değişiklik gösterse de genel olarak çalışanlar aylık 17.000 TL ile 55.000 TL arasında kazanmaktadır.
Hangi sektörlerde maaşlar daha yüksek?
Türkiye’de en yüksek maaşlar bilişim, finans ve sağlık gibi sektörlerde ödenmektedir. Özellikle yazılım geliştirme, finans yönetimi ve özel sektördeki sağlık hizmetleri alanlarındaki profesyoneller, diğer sektörlere göre daha yüksek gelir elde ederler.
Hangi şehirlerde maaşlar daha yüksek?
İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde maaşlar genellikle daha yüksektir. Ancak bu şehirlerde yaşam maliyetleri de diğer şehirlere göre daha yüksektir.
Asgari ücret ne kadar?
2024 yılı itibarıyla Türkiye’de net asgari ücret 17.002 TL olarak belirlenmiştir.
Kamuda çalışanlarla özel sektör çalışanları arasında maaş farkı var mı?
Evet, özel sektörde maaşlar genellikle performansa ve sektöre bağlı olarak değişiklik gösterirken, kamuda çalışanların maaşları genellikle daha sabittir ve belirli yasal düzenlemelere tabidir.