Last updated on Kasım 19th, 2024 at 03:42 pm
İngiltere’de çalışmayı ya da kendi işinizi kurmayı düşünüyorsanız ulusal sigorta numarası (NI number) almanız gerekir. Peki, ulusal sigorta nedir ve NI number nasıl alınır?
NI Number ile ilgili önemli bilgileri sizin için bu yazıda derledik. Böylece İngiltere’de çalışmaya başlamadan önce bilmeniz gerekenleri öğrenebilirsiniz.
Ulusal Sigorta Numarası Nedir?
Tarihi 1911’e uzanan ulusal sigorta, İngilizcede “National Insurance” ve kısaca NI olarak tanımlanır. Bu sigorta, İngiltere’de kazancınızdan kesilen vergiyi ifade eder. Ulusal sigortanızın düzenli ödeniyor olması sayesinde devlet emekliliği (state pension), iş arama ödeneği (jobseeker’s allowance) ve doğum yardımı ödeneği (maternity allowance) gibi birçok avantajdan faydalanmanız mümkün olur.
İngiltere’de 16 yaşın üzerinde ve aşağıdaki koşulları sağlayan herkesin NI ödemelerini yapması beklenir:
- Haftalık kazancı belirli bir sınır üzerinde olan çalışanlar
- Senelik kazancı belirlenen sınır üzerinde olan serbest meslek sahibi kişiler
Belirlenen sınırlar her sene farklılık gösterebilir. Güncel sınırı öğrenmek için devletin resmî internet sitelerini kontrol edebilirsiniz. Böylece o sene ödeme yapmanız gereken miktarla ilgili net bilgi sahibi olabilirsiniz.
Sigorta ödemelerinizi yapabilmeniz için, ömür boyu geçerli olan kişiye özel ulusal sigorta numarasına (NI number) sahip olmanız gerekir. Harfler ile rakamlardan oluşan bu numara, Birleşik Krallık’ta oturan tüm sakinlere, 16 yaşına geldiklerinde atanır. Eğer başka bir ülkeden İngiltere’de yaşamaya geldiyseniz ulusal sigorta numarası almak için başvuruda bulunmanız gerekecektir.
İngiltere’ye taşınmakla ilgili sorularınız mı var? Blog yazımızı inceleyin: İngiltere’ye Taşınma Rehberi – Remitly
Ulusal Sigorta Numarası Başvurusu
İngiltere’de çalışma izni bulunan ve 16 yaşın üzerindeki çalışanlar ulusal sigorta numarası başvurusu yapabilirler. Uygulamalarda Covid-19 süreci nedeniyle çeşitli tedbirler alınmış olabilir. Lütfen başvuru öncesi yetkili kurumları arayarak sürecin ilerleyişi hakkında bilgi edinin.
Ulusal sigorta numarası başvurusu online yapılır. Başvuru esnasında kimlik bilgilerinizi vermeniz gerekecektir. NI number başvurusunda kimlik yerine geçebilecek belgeler şunlardır:
- Pasaport (Herhangi bir ülke pasaportu olabilir.)
- Biyometrik oturma izni (BRP – Biometric Residence Permit)
- AB üyesi ülkelerin vatandaşları ve Norveç, Lihtenştayn ya da İsviçre vatandaşları için ulusal kimlik
Başvuru adımları ise şu şekilde özetlenebilir:
- Sisteme, elinizde pasaportunuzu tutarak çektiğiniz fotoğrafı yükleyin.
- Sisteme, kimlik belgelerinizin fotoğraflarını yükleyin.
- Gerekli bilgileri sağlayıp başvurunuzu tamamlayın.
- Ardından başvurunuzun alındığına dair, başvuru numaranızı da içeren bir e-posta alacaksınız. E-posta gelen kutunuzu kontrol edin.
Kimlik beyanınızı tamamladıktan sonra işlemler başlatılır ve ulusal sigorta numaranızı almanız yaklaşık dört hafta sürebilir.
Başvurunuzla ilgili yardım talep etmek için ulusal sigorta başvuru destek hattını arayabilirsiniz.
Ulusal sigorta numarası olmadan İngiltere’de çalışmaya başlayabilir misiniz?
İyi haber: Evet, İngiltere’de ulusal sigorta numaranızı almadan çalışıp para kazanmaya başlayabilirsiniz. Bunun için tek yapmanız gereken İngiltere’de çalışma hakkınızın olduğunu kanıtlamaktır. Biyometrik oturma izni veya pasaportunuz ile bu adımı tamamlayabilirsiniz.
Bazı işverenler, bu durumu bilmedikleri için ulusal sigorta numaranızın olması gerektiği konusunda ısrarcı olabilir. Böyle bir durumla karşı karşıya kalırsanız konuyla ilgili bilgi edinmesi için işvereni resmî internet sitesine yönlendirebilirsiniz.
Online NI Number hizmeti veren kurumlarla karşılaştığınızda ne yapmalısınız?
Herhangi bir arama motoruna “İngiltere ulusal sigorta numarası” yazıp araştırma yaptığınızda konuyla ilgili hizmet sunduğunu iddia eden kurumların internet siteleriyle karşılaşabilirsiniz. Hatta bu siteler, ulusal sigorta numarası alma sürecini daha hızlı ve kolay şekilde tamamlayabileceğinizi iddia eden yazılar içerebilir.
Unutmayın ki bu kurumlar, üçüncü taraf kurumlardır. Hiçbir ücret ödemeden yapabileceğiniz başvurular için sizden ödeme talep edeceklerdir. Bu nedenle tavsiyemiz, bu gibi kurumlardan uzak durmanız ve başvurunuzu direkt olarak resmî internet sitesi aracılığıyla tamamlamanızdır.
Ulusal sigorta kesintileri ne kadardır?
İngiltere’de maaş karşılığı çalışıyorsanız 1. sınıf ulusal sigorta katkı payı ödemelerine (class 1 national insurance contributions) tabi olursunuz. Bu ödemeler, haftalık veya aylık maaşınızdan otomatik olarak kesilir. Ödenecek tutar maaşınızın belirlenen bir yüzdesi olacaktır. Daha önce de belirttiğimiz gibi ulusal sigorta kesintisi, sadece belirli bir gelir sınırı üzerinde maaş alanlardan alınır.
Belirlenen sınırın altında bir kazancınız varsa İngiltere’de NI ödemesi yapmak zorunda değilsiniz. Bu durumda devlet ödeme yaptığınızı varsayar ve emeklilik birçok haktan faydalanabilirsiniz.
Konuyla ilgili önemli bir unsur da “düşük gelir sınırı” dır. Eğer söz konusu sınırın altında bir geliriniz varsa ulusal sigorta ödemelerini yapmak zorunda değilsiniz. Ancak böyle bir durumda birçok haktan faydalanma imkânınız da olmayacaktır.
Serbest çalışanlar ulusal sigorta payını öder mi? Evet, serbest çalışanlardan belirlenen sınırın üzerinde geliri olanlar, 2. sınıf ulusal sigorta ödemelerine (class 2 national insurance contributions) tabidir.
İngiltere’nin para birimiyle ilgili bilgi edinmek ister misiniz? Remitly Blog’daki şu yazıda İngiltere para birimiyle ilgili birçok bilgi bulabilirsiniz.
Öte yandan, İngiltere’de ikinci ve daha yüksek bir gelir sınırı da vardır. Bu ikinci sınırın üzerinde geliri olanlar, 4. sınıf ulusal sigorta ödemelerini (class 4 national insurance contributions) yapmalıdır.
Ayrıca İngiltere’de işsizliğe veya düşük gelire bağlı olarak ulusal sigorta ödemelerinizde bir kesinti olursa ilerleyen dönemlerde gönüllü ödeme yoluyla bu kesintiyi telafi etmeniz mümkün olacaktır.