İlk izlenim önemlidir. Belki de bu cümleyi hayatın farklı alanlarında önceden duymuşuzdur. Örneğin, iş hayatında özgeçmiş ve referanslar, bir işe başvurduğumuzda işverenlerin bizimle ilgili ilk izlenimi edinmesi ve çalışan profili oluşturması için gereklidir.
Kredi notunuz da bankanızla yaptığınız iş birliğinde aynı işlevi görür. Bankanız size bir müşteri profili belirlerken kredi kullanımlarınızı, mevcut hesaplarınızı ve borç durumunuzu mutlaka göz önünde bulundurmak isteyecektir. Peki garantili ya da ‘iyi’ kredi notu nedir, nasıl edinilir?
Kolay ve hızlı transferlerde yardımcınız Remitly, bu yazıda garantili (iyi) kredi notuna yönelik bilgileri sizin için düzenledi.
Kredi Notu Nedir?
Bankalar, müşterilerinin kredi ödeme alışkanlıklarına göre risk raporları düzenler. Bu raporlarda yer alan veriler, müşterilerin banka ürün ve hizmetlerine dair taahhütlerine ne ölçüde sadık kalacaklarına ilişkin bilgi verir niteliktedir. Buradaki veriler, Türkiye’de bulunan tüm bankalar, tüketici finansmanı, faktoring ve leasing firmalarının verilerini yansıtır.
Raporlarda bu veriler oluşturulurken müşterilerin kredi kullanımları, kredi kartı ve kredili mevduat hesabı borçları gibi bileşenler dikkate alınır. Bu ve bunlara benzer bileşenler değerlendirilerek müşteriler için çıkarılan nota kredi notu veya Findeks Kredi Notu denir. Kısacası, bankanızla kurduğunuz bu iş birliğinde bankanızın kredi kullanan bir müşteri olarak sizin performansınızı değerlendirdiği bir tür karnedir.
Bu nedenle Findeks Kredi Notu, esasında bireysel krediler odaklı bir finansal göstergedir. Son zamanlarda bankaların dışında şirketler de müşterilerinin finansal durumlarını bilmek için kredi notu talep etmeye başlamıştır.
Kredi notu almak için şartları sağlayan her banka müşterisinin notu 1-1900 bandında değişir. Bankaya verdiğiniz taahhütler düşünüldüğünde notunuz 1’den 1900’e doğru arttıkça temsil ettiğiniz risk azalır. Yani artan bir kredi notu garantili (iyi) bir kredi notu olmaya yaklaşır.
Peki kredi notumuzu belirleyen tüm bileşenler nelerdir?
Kredi Notunu Ne Belirler?
Bankaların risk raporlarını düzenlerken müşterilerin kredi kullanımına yönelik birçok kriteri de gözettiğinden bahsetmiştik. Peki raporlarda veri olarak yer eden bu kriterler nelerdir?
- Kredili Ürün Ödeme Alışkanlıklarınız: Kredili ürün ödeme alışkanlıkları kapsamında müşterilerin banka ürünlerini zamanında geri ödeyip ödemedikleri göz önünde bulundurur. Bu ölçüt bir kredi notunun %45’ini oluşturur.
- Kredi Kullanım Yoğunluğunuz: Bu kriter altında müşterilerin kredi kullanım yoğunluğunun düzenli olup olmadığına bakılır. Kredi kullanım yoğunluğunuzun düzenlilik göstermesi, kredi notunun %18’ini oluşturur.
- Yeni Kredili Ürün Açılışı: Bankanızdan yeni aldığınız krediler de kredi notunuzun belirlenmesinde %5 etkili olur.
- Mevcut Hesap ve Borç Durumunuz: Kapanmış kredilerinize ait ödeme geçmişi bilgileri, teminatlı veya teminatsız mevcut borç durumunuz, limitleriniz de bir bütün olarak kredi notunuza %32 oranında katkı sağlar.
Kredi Notunuzu Nasıl Öğrenirsiniz?
Türkiye’de bireysel kredi notu hizmeti, 2004’te 9 bankanın ortaklığıyla Kredi Kayıt Bürosunun kurulmasıyla başladı. Kredi Kayıt Bürosunun erişimi kolay, web tabanlı girişimi olan Findeks, şeffaf, güvenli ve uzmandır. Bu sayede bireysel kredi notunuzu Findeks.com, Findeks Mobil veya internet şubesi üzerinden oluşturacağınız hesabınıza giriş yaparak öğrenebilirsiniz.
Bunun dışında kendi bankanızın internet bankacılığı üzerinden belli bir ücret karşılığı bireysel kredi notunuzu öğrenmeniz de mümkündür.
Kredi Notuna Neden İhtiyaç Duyarsınız?
Diyelim ki ev ya da araba sahibi olmak istiyorsunuz ve bunun için krediye ihtiyacınız var. Bunlar gibi vadeli bir borca girmeniz gereken durumlarda güncel kredi notunuzu bilmek, size büyük avantaj sağlayacaktır.
Emlak ya da araç satın alırkenki gibi cep telefonu, beyaz eşya ya da mobilya satın alırken de sizden kredi notu sorulabilir. Yeterince yüksek bir kredi notuna sahipseniz bu tür işlemlerde size vade veya fiyata dair farklı avantajlar tanınabilir.
Örneğin, kredi notunuz bankanızın sağlayacağı bir krediden yararlanmak için elverişliyse kredi notunuzu bu seviyede tutmaya çalışmak doğru bir tutum olacaktır. Benzer şekilde, kredi notunuz bu gibi durumlar için elverişli olamayacak kadar düşükse, kredi notunuzu yükseltmek için gerekli eylemleri gerçekleştirebilirsiniz. Peki kredi notunuzu yükseltmek için neler yapabilirsiniz?
Kredi Notu Nasıl Yükseltilir?
Kredi notunuzu yükseltebilmek için öncelikle taahhütünü verdiğiniz kredili ürünlerin düzenli olarak ödemesini yapmanız gerekir.
Buna ek olarak, varsa mevcut borç durumunuzu iyileştirmek, kredi notunuzu yükseltmenize katkı sağlar. Ayrıca kredi notu yükseltmeyle ilgili daha ayrıntılı bilgiyi Findeks’in Not Danışmanım hizmetinden danışmanlık alarak edinebilirsiniz.
Bunun dışında kredi notunu yükseltmek için izleyebileceğiniz diğer yollar şunlardır:
- Kredi kartı limitini makul bir düzeyde tutmak
- Finansman sayısını belli bir limitte tutmak
- Faturalarınızı düzenli ödemek
- Gelir gider dengesini korumak
Garantili (İyi) Kredi Notu Hangi Bantta Olur?
1-1900 arasında değişen kredi notunuz arttıkça garanti sağlar. Peki, hangi aralıktaki kredi notu garantili sayılabilir?
- 1500-1699 bandındaki kredi notları ‘iyi’ olarak değerlendirilir; dolayısıyla bu bantta kredi notuna sahip bir başvuranın kredi başvurusunun kabul edilme ihtimali yüksektir.
- 1700-1900 bandındaki kredi notları ‘çok iyi’ olarak değerlendirilir; dolayısıyla bu bantta kredi notuna sahip bir başvuranın kredi başvurusu yüksek olasılıkla onaylanacaktır.
Türkiye’de Kredi Notu Ortalaması Nedir?
2022 yılında 3. çeyrek raporlarına göre Türkiye’nin kredi notu ortalaması, 1900 üzerinden 1492’dir. Kredi notunuzun Türkiye ortalaması üzerinde olması güvenilir bir müşteri olduğunuzun kanıtıdır. Güvenilir müşteriler genellikle başvurularında olumlu sonuç alırlar.
Türkiye’de kredi notu 0-699 bandında olan grup en riskli (düşük kredi notu), 700-1099 bandında olanlar orta riskli, 1100-1599 bandında olanlar az riskli olarak kabul edilir.
Kimlerin Kredi Notu Olmaz?
Aşağıdaki sebeplerden en az birinin bulunması durumunda bir kişinin kredi notu olmaz/hesaplanamaz.
- 18 yaşından küçük olması
- Hayatı boyunca kredi, kredi kartı, kredili mevduat hesabına sahip olmayan veya son 1 yılda kredi ya da kredi kartını kullanmayan
- 3 aydan eski bir kredi veya kredi kartının olmaması
- Son 1 yıl içerisinde aktif kredi veya kredi kartının olmaması
- Tüm kredili ürünlerinin “bilinmeyen” statüde olması
- En az bir kredi hesabında, son 12 ay içerisinde “zarara atılma” ve/veya “varlık yönetim şirketine devir” durumunun olması
- Son ödeme tarihi üzerinden 90 gün geçmiş ve ödenmemiş kredi borcu bulunması
- Vefat kaydı bildirimi bulunması
- Varlık yönetim şirketleri tarafından bildirilmiş açık, halihazırda ödenmemiş borç bulunması
Sıkça Sorulan Sorular
Garantili Kredi Notu Nasıl Alınır?
Bunun için ödemelerinizi düzenli yapmak dışında bazı yöntemleri uygulayabilirsiniz:
- Bankalara kredi ya da kredi kartı borcunuz varsa sağlıklı bir ödeme planı oluşturun, gerekirse bankalarla görüşerek borç yapılandırması talep edin.
- Farklı türde kredi hesaplarına sahip olmak kredi notunuzu iyi etkiler. Eğer yoksa bir kredi kartı edinin, kredili mevduat/katılım fonu hesabı açın. Ekstrelerinizi düzenli olarak ve minimum ödeme tutarından az olmayacak şekilde ödeyin. Bu şekilde kredi çeşitliliğinizi artırabilirsiniz.
Garantili Kredi Notuyla Kredi Çekmek Mümkün Mü?
Garantili (iyi) kredi notuyla yapacağınız kredi başvurunuzun banka tarafından onaylanma olasılığı çok yüksektir.
Remitly, bankanızla kuracağınız iş birliğinde, kredi serüveninizde en büyük destekçinizdir.
