ABD Dışındaki Ülkelerde Emeklilik Planlaması

Başka bir ülkede emekli olmayı düşünüyor musunuz? Birden fazla ülkede çalışan, çok uluslu biri misiniz? Ailenize destek olmak için yurt dışında çalışıyor, yurt dışında emeklilik planlaması yapmak, gelecekte ise onlarla yaşamak mı istiyorsunuz? Bu rehber sizin için.

ABD’de yaşıyorsanız ve emeklilik yaşınız gelmeden önce farklı bir ülkede emeklilik fırsatlarını araştırıyorsanız doğru yerdesiniz. Uzmanlarla konuştuk ve yurt dışında emeklilik için plan yapmanıza yardımcı olacak bilgileri içeren bir yazı hazırladık.

Yurt Dışında Emeklilik Planlaması Yapmak

Öncelikle, nerede emekli olmayı planladığınıza dair bir fikriniz olmalı. Ardından ister 401K, ister Roth IRA, ister emeklilik planı veya başka bir adla ifade edilen mevcut emeklilik hesaplarınıza bakın. Araştırma sürecinde bu bilgileri hatırlamanız iyi olacaktır.

Yaşadığınız yerden farklı bir ülkede emekliliğinizi planlarken şu unsurları göz önünde bulundurmalısınız:

  • Emeklilik geliriniz nasıl vergilendirilecek?
  • Ülkede emeklilik için yaş sınırlamaları nasıl?
  • Ülke ekonomisinin ve para biriminin istikrarı ne durumda?

Şimdi bu unsurları inceleyelim.

Emeklilik geliri üzerindeki vergiler

Emeklilik birikimleriniz veya yatırımlarınızın söz konusu ülkede nasıl vergilendirileceği önemlidir. ABD’de, 59 ½ yaşından sonra 401K veya geleneksel IRA’nızdan para çektiğinizde ödemeleriniz normal gelir olarak sayılır. Roth emeklilik hesaplarının nasıl vergilendirildiği hakkında daha fazla bilgi için IRS’nin bu tablosunu inceleyebilirsiniz.

Örneğin, yurt dışında emeklilik planlaması yapmak isteyenler için, hükûmetin Yaşlılık Güvencesi (OAS) ve “tamamlayıcı” Garantili Gelir Eki (GIS) sağladığı bir ülke olan Kanada’yı göz önüne alabiliriz. Genellikle GIS için söz konusu olan gelir, gelir vergisi beyannamenizde bildirilen net gelirinizle aynıdır (OAS hariç). Kanada’nın resmî web sitesinde daha fazla bilgi bulabilirsiniz. 

Vergi kanunları büyük ölçüde değişiklik gösterse de, çok uluslu kişiler için bazı vergilerin basitleştirilmesine yardımcı olmak üzere karşılıklı vergi anlaşmaları yapılmaktadır. Örneğin ABD’nin, farklı ülkelerle belirli türdeki emeklilik ve emeklilik hesapları üzerindeki vergilerin karşılıklı olarak ertelenmesini sağlayan vergi anlaşmaları vardır. Yaşadığınız veya emekli olmayı planladığınız ülkelerin anlaşma listesinde olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Türkiye ile ilgili anlaşma için lütfen bu bağlantıyı kullanın.

Son olarak, bazı ülkeler aktif olarak yabancı emeklileri özel vergi oranlarıyla cezbetmeye çalışmaktadır. Güney İtalya’da hükûmet 2019’dan itibaren yabancıların emeklilik gelirleri için %7’lik sabit bir vergi oranını yürürlüğe koymuştur. Kosta Rika da bir başka örnektir: Bu yazının kaleme alındığı tarihte ülke hükûmeti, emekli maaşları veya sosyal güvenlik gelirleri de dâhil olmak üzere ülke dışında kazanılan gelirlerden vergi almamaktadır. Diğer yandan Panama’da, diğer ülkelerden emeklileri çekmek için tasarlanmış, dünyaca ünlü bir program uygulanır.

Daha Fazla Okuma: Remitly’nin Uluslararası Yaşam Kılavuzları

  • Brezilya
  • Kosta Rika
  • Dominik Cumhuriyeti
  • Gana
  • Japonya
  • Panama
  • Portekiz
  • Tayland

Best countries to retire: senior couple hugging each other

Yaş sınırlamaları

Birçok ülkede emeklilik için yaş sınırlaması söz konusudur. Bu nedenle emeklilik fonlarınızı ceza ödemeden ne zaman çekebileceğinizi bilmelisiniz. Örneğin, ABD’de çoğu durumda 401K’nızdan vergi cezası olmadan para çekmek için 59 ½ yaşından büyük olmanız gerekir.

Çoğu AB ülkesinde emeklilik yaşı altmışlı yaşlardır. Finlandiya Emeklilik Merkezinin (The Finnish Centre for Pensions) hazırladığı Avrupa ülkelerindeki emeklilik yaşlarının güncellenmiş listesine buradan ulaşabilirsiniz.

Ekonomik istikrar

Nispeten istikrarlı bir ekonomi, çok fazla dalgalanmayan bir para biriminin yanı sıra yatırımlarınızdan öngörülebilir getiri oranları bekleyebileceğiniz anlamına gelir. Örneğin dolar, sterlin veya avronuzun söz konusu ülkede ne kadar artabileceğine dair bir fikir edinmek için geçmiş döviz kurlarına bakabilirsiniz. Yahoo, 2020 yılında ABD’deki ortalama bir sosyal güvenlik çekiyle 35 farklı ülkede kaç yıl süreyle yaşanabileceğini gösteren bir araştırma sunmuştur.

Ekonomik istikrarı belirleyen birçok faktör olsa da genellikle döviz kurlarını belirleyen faktörlerlerle istikrarı sağlayan faktörler benzerdir. 

Birden Fazla Ülkeye Yatırım Yapmanın Faydaları

Emekli olmayı planladığınız ülkeye şimdi yatırım yaparak orada varlık biriktirmeye başlayabilirsiniz. Çifte vatandaşlığınız varsa muhtemelen bu iki ülkedeki fonlara, şirketlere ve hatta gayrimenkullere yatırım yapabilirsiniz.

Octavia Wealth Advisors’ın ortağı ve varlık danışmanı Luis Strohmeier, “Yatırım portföyünüzde yabancı yatırımlar daha fazla fırsat sunuyor.” diyor.

Strohmeier sözlerine şöyle devam ediyor: “Bazı durumlarda yatırımcılar, diğerlerine göre daha az karmaşık bir vergi sistemi olan ülkelerdeki avantajlardan faydalanabilir.”

Bu ne anlama geliyor? Yatırım yapmak konusunda daha az engel barındıran bir ülkenin vatandaşı olarak kabul edilirseniz daha fazla risk alabilirsiniz. Ayrıca bu ülkelerde yatırıma başlangıç yapmak daha kolay olabilir. Örneğin, bazı ülkelerde sermaye kazancı vergisi yoktur. Bazı ülkelerde ise, Belçika veya Cayman Adaları’ nda olduğu gibi, daha düşük vergiler söz konusudur.

Yatırım Kurallarını Öğrenin

Birden fazla ülkede emeklilik için yatırım yapmaya karar verdiğinizde birtakım zorluklar olduğunu fark edebilirsiniz. Strohmeier, bunun zor olabileceğini çünkü yatırımcıların söz konusu ülkelerdeki yasalara uyması gerektiğini söylüyor.

Uluslararası bir avukat olan ve ticari göçmenlik hizmetleri sunan e-Council Inc. şirketinin kurucusu Lauren Cohen de aynı fikirde. Cohen, ülkelerin yatırımcıları zorunlu kıldığı kuralları öğrenmenin önemli olduğunu da sözlerine ekliyor:

“Birden fazla ülkede haklarınız ve ayrıcalıklarınız olsa bile hepsine uyduğunuzdan emin olmanız gerekir. Yaşadığınız ülkeye yatırım yapmakla ikinci bir ülkeye yatırım yapmak arasında fark vardır.”

Örneğin, yabancı hisse senetlerine yatırım yapan Amerikalıların genellikle hem ABD’de hem de yatırım yapılan ülkede vergi ödemeleri gerekir. Bu durum size karmaşık gelebilir. Ancak iyi bir vergi danışmanının yardımıyla bu konunun üstesinden gelebilirsiniz. Örneğin Investopedia, yabancı yatırımların vergilendirilmesine ilişkin kapsamlı bir kılavuz sunmaktadır.

Devlet Yardımlarını Öğrenin

Yasal olarak ikamet ettiğiniz veya vatandaşı olduğunuz tüm ülkelerde çalıştıysanız devlet yardımlarına hak kazanabilirsiniz. ABD’deki Sosyal Güvenlik veya Kanada’daki Emeklilik Planı (CPP) bu konuya örnek olarak gösterilebilir.

Emeklilik sonrası gelirinizi planlarken bu konuyu aklınızda bulundurmalısınız. Eğer farklı bir ülkeye taşınmayı planlıyorsanız taşınmadan önce ne yapmanız gerektiğini öğrenmek için ilgili kurumlarla iletişime geçmelisiniz.

Kamu sağlık hizmetlerinin kamulaştırıldığı ülkelerde, emekli olarak bu hizmetlerden yararlanabilir ve sağlık masraflarınızı düşürebilirsiniz. Örneğin, Kosta Rika’da yabancılar küçük bir ücret karşılığında sosyal güvenlik sistemine katılarak ülkedeki birçok hastanede ve klinikte hizmet alabilir.

Bir Profesyonelden Destek Alın

Farklı ülkelerde finansal planlama yapmak birçok açıdan zor olabilir. Yasalar değişebilir ve emekli olmak istediğinizde yeni yatırım araçları ortaya çıkabilir. Ayrıca yaşamadığınız bir ülkede yatırım yapmaya karar verirseniz yatırım gelirinizi ve kazançlarınızı yaşadığınız bölgedeki yetkililere bildirmeniz gerekecektir.

Hem Cohen hem de Strohmeier, yabancı yatırımlar konusunda uzmanlaşmış (ideal olarak çok uluslu müşterileri olan) bir finans uzmanından danışmanlık almanızı önermektedir. Bir yatırım uzmanından destek almak da, karmaşık bir emeklilik planınız varsa faydalı olabilir.

Ayrıca konuyla ilgili olarak birkaç farklı kişiyle görüşmek iyi bir fikirdir. Öncelikle danışmanınızın nasıl ödeme alacağını öğrenmelisiniz. Bazı danışmanlar sabit bir ücret alır, bazıları ise yatırım getirilerinizin belli bir yüzdesini alır.

Sonuç olarak, ilerleyen yaşlarınızda başka bir ülkeye taşınmayı planlamıyor olsanız bile emeklilik için önceden planlama yapmanız önemlidir. Emeklilik planlaması hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız Fidelity adlı web sitesinde ücretsiz araçlar bulabilirsiniz. Diğer yandan, yurt dışında emeklilik planlaması yapmak istiyorsanız çevrim içi arama yaparak farklı bir ülkede emekli olmakla ilgili kapsamlı kılavuzlar bulabilirsiniz.