Namibya’nın resmi para birimi olan Namibya Doları (NAD), Eylül 1993’ten beri kullanılmaktadır. Bir Namibya doları, 100 Namibya sente eşdeğer, yani ABD doları ve sentleri gibi. Ülkenin merkez bankası olan Namibya Bankası (BAN), milli parayı dolaşıma sokan kurumdur.
Namibya Para Birimi Hakkında 5 Bilgi
Namibya’nın para birimi hakkında ne kadar bilginiz vardır? İşte bilgilerinizi test edebileceğiniz bazı özet gerçekler:
1. Banknot ve Madeni Paralar
Namibya Bankası, 10, 20, 50, 100 ve 200 değerlerinde banknotlar basmakla beraber ayrıca 5, 10 ve 50 sentlik madeni paraları da vardır. 1 NAD ve 5 NAD değerinde madeni paralar da mevcuttur.
2. Renkli Banknotlar
Güncel NAD banknotlarının her biri farklı renk tonları içerir. Banknotlar genellikle mavi, turuncu, yeşil, pembe ve mor renklerinde olup, her bir banknotun ortasında farklı bir renk ve diğer bölgelerinde çeşitli renkli detaylar bulunur.
Eski NAD banknotların renkleri de cıvıl cıvıldır. Her iki versiyon da yasal ödeme aracıdır.
3. İsminin Arkasında Ne Var?
Namibyalılar, 1990 yılında resmi bir para birimi istediklerini biliyorlardı ama ismini ne koyacaklarına karar veremediler. İlk başta, bölgenin Kalahari Çölü’nden esinlenerek Namibya Kalaharı ismini verdiler. Hatta Kalahar banknotları bile basıldı, ama kullanılmadı.
Ülkenin merkez bankasının adı da tartışma konusu oldu. Namibia Reserve Bank ismi düşünüldü, ancak sonunda Bank of Namibia tercih edildi.
4. Peki ya Rand’a ne olmuş?
Güney Afrika randı (ZAR), Güney Afrika’nın milli para birimidir ve Namibya Doları’ndan önce kullanılmıştır. Güney Afrika Merkez Bankası (SARB) ZAR’yi resmi para birimi olarak 1961’de benimsemiştir.
Güney Afrika yönetimi altında, Namibya da randı kullanıyordu. ZAR hâlâ Namibya’da yasal ödeme aracı olarak kabul edilmektedir.
5. NAD başka bir değere veya para birimine bağlı mı?
Evet, Namibya Doları, Güney Afrika Doları’na 1:1 oranında sabitlenmiştir. Yani, değerleri birbirine eşittir.
Güney Afrika Kurallarından Kopuş ve NAD’ın Benimsenmesi
Almanya, 1884 yılında Namibya’yı kolonileştirdi. I. Dünya Savaşı’ndan sonra, Güney Afrika Namibya’yı Milletler Cemiyeti mandası altında yönetmeye başladı. Birleşmiş Milletler, II. Dünya Savaşı’ndan sonra Güney Afrika ile Namibya arasında bir denetim sistemi kurdu.
Yirmi yıl sonra, 1966’da BM Genel Kurulu, Güney Afrika’nın denetimini kaldırdı. Bölgeler arasında çatışmalar ve isyanlar yaşandı. Sonuç olarak, Namibya bağımsızlığını kazandı. Namibya’nın Anayasa Meclisi yeni anayasasını Şubat 1990’da kabul etti. 21 Mart 1990, Namibya’nın resmi Bağımsızlık Günü’dür. Yeni milli para biriminin kurulma süreci hemen başladı.
Namibya Doları (NAD) nihayetinde 1993 yılında Güney Afrika Randı’nın (ZAR) yerini aldı. Ancak, merkez bankası yeni madeni paraları ertesi yılın sonlarına doğru piyasaya sürdü. BAN, 20 NAD ve 200 NAD değerindeki banknotları da, Namibya Doları’nı milli para birimi olarak kabul ettikten üç yıl sonra basmaya başladı.
Güncel NAD Banknotlarının Güvenlik Özellikleri
BON, Namibya’nın en son çıkardığı NAD banknotlarını 2012 yılında tasarladı. Bu banknotlarda sahteciliği önlemeye yardımcı olan yedi güvenlik özelliği bulunur:
- Belirli basılmış numaralar ve harfler eğildiğinde parlak hale gelir ve banknotun diğer tarafında görünür.
- Her banknotun üst sağ köşesinde BON kısaltması bulunur, ancak sadece ışık altında görünür.
- BON logosu veya elmas simgesinin rengi, banknot eğildiğinde değişir. Ayrıca, 50, 100 ve 200 dolarlık banknotlarda eğilme hareketiyle birlikte parlayan bir çubuk görünür. 10 ve 20 dolarlık NAD’larde, numara eğildiğinde belirir.
- 10 ve 20 NAD banknotlarının yüzünde Dr. Sam Nujoma’nın resmi, 50, 100 ve 200 NAD banknotlarının üzerinde ise Kaptan Hendrik Witbooi’nin resmi yer alır.
- Her banknotun alt sağ köşesinde, görme engelli bireyler için belirgin yükseltilmiş işaretler bulunur.
- Her banknotun ön yüzünde, ortanın biraz altında, Gubernatör Ipumbu Shiimi’nin imzası yer alır.
- Banknotlar, değerleri ve ön yüzündeki resme karşılık gelen bir filigran içerir. Filigranlar, ışığa tutulduğunda görünür.
Namibya Döviz Kurları
Namibya dışında yaşıyorsanız, NAD’ın yaşadığınız ülkede ne kadar alım gücüne sahip olduğunu öğrenmek isteyebilirsiniz. Ayrıca, Namibya’ya para gönderirken döviz kuru bilgilerini bilmek de önemlidir.
Güncel döviz kurları bilgilerini Remitly’nin web sitesinde veya mobil uygulamasında bulabilirsiniz. ABD doları, euro, pound veya Avustralya doları ile kaç Namibya doları alabileceğinizi öğrenin.