Chilean Peso: Lahat ng Kailangan Mong Malaman Tungkol sa Pera ng Chile
Kung balak mong bumiyahe sa Chile o magpadala ng pera roon, makatutulong nang malaki kung alam mo ang tungkol sa Chilean peso (CLP). Ginagamit ng peso ang simbolong “$”. Ang Banco Central de Chile ang nagpapalabas ng pera, at ang Casa de Moneda ang gumagawa ng mga barya. Dati ay may sentimo (centavo), ngunit inalis ito noong 1984 dahil sa pagtaas ng presyo ng mga bilihin.
Sa kasalukuyan, ang mga barya na nasa sirkulasyon ay 10, 50, 100, at 500 pesos. Legal pa ring gamitin ang mga barya na 1 at 5 pesos, ngunit hindi na ito ginagawa. Ang mga karaniwang banknote na ginagamit ay 1,000, 2,000, 5,000, 10,000, at 20,000 pesos. Ang 500-peso note ay hindi na ginagamit.
Narito ang limang mahalagang katotohanan tungkol sa makabuluhang salaping ito mula sa Timog Amerika.
1. Ang Peso ay Makasaysayan at Makabago
Nagsimulang gamitin ng Chile ang peso noong 1817. Sa panahong iyon, ang isang peso ay katumbas ng walong Spanish reales. Noong 1885, pumasok ang Chile sa gold standard, at naging naka-link ang peso sa British pound. Ngunit noong 1932, tinapos ang ugnayang iyon. Mula noon, bumaba ang halaga ng peso at ilang beses nagbago ang sistema ng pera ng bansa.
Ang modernong peso (CLP) ay nagsimulang gamitin noong 1975, kapalit ng escudo. Hindi na ito naka-peg sa ibang currency at malayang gumagalaw batay sa merkado ng palitan ng salapi.
2. May Makukulay na Palayaw ang Peso sa Araw-araw na Gamit
May mga palayaw ang Chilean peso na nagpapakita ng kultura at estilo ng lokal na wika:
-
“Luca” – 1,000 pesos
-
“Quina” – 500 pesos (mula sa Spanish quinientos)
-
“Gamba” – Dating nangangahulugang 100 pesos, pero may ilang nagsasabing ginagamit din ito para sa 100,000 pesos
-
“Gabriela” – 5,000-peso note na ipinangalan kay Gabriela Mistral, isang Nobel Prize-winning na makata
Karaniwan itong ginagamit sa impormal na usapan at nagpapakita kung paano konektado ang wika at pera sa pang-araw-araw na buhay.
3. Kolonyal ang Pinagmulan ng Salitang “Peso”
Ang salitang “peso” ay nagmula sa wikang Espanyol na nangangahulugang “timbang,” at may ugat sa salitang Latin na pensum. Noong unang panahon, tinutukoy ang halaga ng mga barya batay sa aktwal na bigat ng ginto o pilak na ginamit sa paggawa ng mga ito.
Tulad ng ibang dating kolonya ng Espanya, pinanatili ng Chile ang pangalan ng salapi kahit matapos makamit ang kalayaan.
4. Ang Mga Banknote ay Parangal sa Mga Bayani ng Bansa
Ang mga banknote ng Chilean peso ay nagtatampok ng mga makasaysayang personalidad:
-
Ignacio Carrera Pinto – Isang pambansang bayani ng digmaan
-
Manuel Rodríguez Erdoíza – Isang pinuno ng rebolusyon
-
Gabriela Mistral – Isang makata, guro, at Nobel laureate
Sa likod ng bawat banknote, may larawan ng natural na tanawin sa Chile. Ito ay nagbibigay inspirasyon at pagmamalaki sa kasaysayan at kalikasan ng bansa.
5. Indigenous na Simbolo para sa Seguridad
Mula 2009 hanggang 2011, nagkaroon ng pagbabago sa disenyo ng mga banknote sa Chile, kabilang ang pagdaragdag ng simbolong Mapuche antú, isang representasyon ng araw mula sa kultura ng Mapuche. Sumisimbolo ito ng buhay at enerhiya, at isang paraan ng pagbibigay-galang sa kasaysayan ng mga katutubo.
Ginagamit din ang simbolong ito bilang bahagi ng mga tampok na panseguridad, kabilang ang:
-
Polymer banknotes para sa mas mababang halaga
-
Transparent na security window
-
Watermarks at tactile features para sa mas mataas na denominasyon
Ang mga pagbabagong ito ay nagpapakita ng pagpapahalaga ng Chile sa kultura at sa kaligtasan ng sistemang pinansyal nito.
Mga Madalas Itanong Tungkol sa Chilean Peso
Maaari bang gamitin ang Chilean peso sa labas ng Chile?
Sa pangkalahatan, hindi. Ang Chilean peso ay hindi malawak na tinatanggap sa ibang bansa. Mas mabuting ipapalit ito pabalik sa pera ng inyong bansa bago umalis ng Chile.
Matatag ba ang Chilean peso?
Ang peso ay isang free-floating currency at maaaring magbago depende sa pandaigdigang merkado. Gayunpaman, may mga patakaran ang bangko sentral ng Chile upang mapanatili ang katatagan ng ekonomiya.
Saan maaaring magpalit ng pera sa Chile?
Maaaring magpalit ng salapi sa mga bangko, paliparan, at opisyal na exchange offices. Ang mga ATM sa Chile ay nagpapalabas ng pesos at maaaring may mas magandang rate.
Ginagamit pa ba ang mga barya sa Chile?
Oo, lalo na ang mga 100 at 500-peso coins. Ang mga mas mababang denominasyon ay hindi na gaanong ginagamit dahil sa mababang halaga.
May problema ba sa mga pekeng peso?
Dahil sa mga advanced security features ng mga banknote, bihira ang pamemeke. Siguraduhing suriin ang watermark, tactile marks, at security threads kapag gumagamit ng cash.
Para sa ligtas, mabilis, at malinaw na paraan ng pagpapadala ng pera sa Chile, piliin ang mga serbisyong may mapagkakatiwalaang exchange rate at malinaw na bayarin para sa kapayapaan ng isip sa bawat transaksyon.